Ο πολυσχιδής Χάρης Αττώνης ξέρει να σπάει τα όρια και να συνεχίζει. Εκεί  που τα όνειρα σταματούν, ο Χάρης προχωρά και σπρώχνει τον εαυτό του σε ολοένα και πιο δυσπρόσιτα ύψη, σε νέες προκλήσεις. Και τα καταφέρνει με επιτυχία. Η ανάγκη να γίνει ηθοποιός γεννήθηκε από την επιθυμία του να αλλάξει τον δικό του κόσμο, να αρχίσει να ονειρεύεται χωρίς δεδομένο τέλος και να παλεύει με το άπιαστο, το ακατόρθωτο και να μάθει να βγαίνει πάντα ηττημένος νικητής.

Απολαμβάνει να τρώει τα μούτρα του μα κυρίως να σπάει τα όρια της ίδιας του της συστολής. Στόχος του, να τα καταφέρνει καλύτερα όταν βρίσκεται ανάμεσα στους ανθρώπους. Δε τα καταφέρνει πάντα, μα το προσπαθεί καθημερινά.

 

 

Το πρώτο πράγμα που αγαπάς στη δουλειά σου είναι…
Ότι δεν έχει όρια ή μάλλον έχει τα όρια που της θέτω εγώ. Ότι δεν είναι ακριβώς δουλειά αλλά περισσότερο ένα χόμπι πολυτελείας και για να συνεχίσω να το κάνω θα πρέπει να είμαι πραγματικά ερωτευμένος με αυτό αλλιώς το τίμημα είναι ίσως πιο ακριβό από αυτό που αντέχω να πληρώνω.

 

Ποιο το πρώτο συναίσθημα όταν ξεκινά μια παράσταση;
Το αυτονόητο. Αγωνία, άγχος, φόβος. Θα είμαι καλός; Θα είμαστε καλοί. Θα αρέσει στον κόσμο. Θα έρθει κανείς να μας δει; Θα ασχοληθεί μαζί μας κανένας κριτικός; Θα γράψει τίποτα; Ανάμεσα στις τόσες παραστάσεις, με τις συγκεκριμένες συνθήκες που δουλεύουμε εμείς οι «εναλλακτικοί», γιατί να έρθει ο κόσμος να μας δει; Μέχρι να λειτουργήσει το στόμα σε στόμα, μήπως έχουμε κατέβει; Γιατί, δε σου κρύβω, το θέατρο είναι επικοινωνία. Και όποιος λέει το αντίθετο, μάλλον δε μιλάει ειλικρινά στον εαυτό του. Αν δεν έχεις θεατές, αν δε σε ενδιαφέρει να έχεις, αν ο λόγος σου δεν ακούγεται, τότε δεν είναι θέατρο. Μπορεί να είναι κάτι άλλο, αλλά όχι θέατρο.

 

Πόσο δύσκολο λόγω κρίσης να στηθεί και να ανέβει μια παράσταση;
Πολύ δύσκολο αλλά συνάμα κι εύκολο. Ακριβώς επειδή δεν υπάρχουν χρήματα, οι παραγωγές έχουν μειωθεί κατακόρυφα άρα το να βιοποριστείς από το θέατρο είναι μάλλον ουτοπία. Ταυτόχρονα, οι δημιουργοί έχουν συσπειρωθεί σε ομάδες και καταφέρνουν με προσωπικό κόστος και ευθύνη να παρουσιάσουν τη δουλειά τους σε έναν από τους εκατοντάδες χώρους που υπάρχουν αυτήν τη στιγμή στην Αθήνα. Το πώς συντηρείται βέβαια μια παράσταση, αν η ομάδα καταφέρει να έχει μέλλον, αν η ποιότητα της δουλειάς είναι καλή, αν η ψυχική υγεία των συντελεστών παραμείνει ακλόνητη εξαρτάται από πολλές παραμέτρους άξιες συζήτησης και ίσως διατριβής.

 

 

«Στο επάγγελμα που έχω επιλέξει, δεν ξέρεις ποτέ τι σε περιμένει, τι κρύβεται στην επόμενη στροφή, δράκος ή πρίγκιπας, θησαυρός ή μπουντρούμι. Όλα αυτά ή τίποτα. Συμφιλιώνεσαι καθημερινά με την ανατροπή, το απρόσμενο και το λάθος.»

 

 

Όταν τον ρώτησα αν απογοητεύτηκε κάποια στιγμή τόσο ώστε να σκεφτεί να τα παρατήσει, φάνηκε απόλυτα ειλικρινής λέγοντάς μου «πολλές φορές». Η παραίτηση όμως δεν είναι στη φύση του και το θέατρο είναι το μόνο πράγμα που πλέον νιώθει ότι ξέρει να κάνει, χωρίς ταυτόχρονα να νιώθει ασφαλής με τίποτα. Είναι αυτή η (αν)ισορροπία της γνώσης με την άγνοια που το κάνει στα μάτια του συναρπαστικό.

 

Θέατρο, μουσική και χορός. Τελικά τι σε φτιάχνει περισσότερο; Τι σε κάνει να ξυπνάς χαρούμενος και φωτεινός το πρωί;
Η αίσθηση ότι κάθε μέρα έχω κάτι να κάνω. Ότι παραμένω δημιουργικός. Ειδικά τις μέρες που έχω παράσταση, ξυπνάω και είμαι σε μια ευφορία. Δυνατά μουσική και χορεύω μπροστά στον καθρέφτη, συνήθως μια και σπάνια έχω άτυχους θεατές. Τα αγαπώ όλα εξίσου κι όταν κάποια στιγμή κατορθώσω να κάνω μιούζικαλ, που τόσο αγαπώ, νομίζω θα είμαι σε οργασμό όλη μέρα.

 

Εάν μπορούσες να ζήσεις τη ζωή κάποιου για 24 ώρες, θα διάλεγες …
Δεν ήμουν ποτέ καλός σε τέτοιου είδους αναφορές. Προσπαθώ να ζήσω τη ζωή μου όσο καλύτερα γίνεται. Άσε που φοβάμαι ότι αν η ζωή του άλλου ήταν απελπιστικά καλή, όταν επέστρεφα στη δική μου ίσως να μην επέστρεφα ποτέ. Κι επειδή συχνά πετώ στα σύννεφα, η προσγείωση θα ήταν σίγουρα ανώμαλη.

 

Μίλησέ μου για τη παράσταση «I am my own wife» που σε έκανε να αγαπήσεις το θέατρο και πάλι.
Ήταν ένα δώρο και κάτι που θα το θυμάμαι για πάντα με αγάπη και έντονα συναισθήματα. Μέσα από αυτό επαναπροσδιόρισα, όντως, τη σχέση μου με το θέατρο, τους ρόλους, το κείμενο, το ρυθμό, την αισθητική, την πειθαρχεία, τη συνεργασία, το λάθος και το σωστό. Είναι μια δουλειά που μου έχει δώσει και πολύ πόνο και πιστεύω την άξιζαν καλύτερα από πολλές απόψεις. Ωστόσο, πήγε τόσο υπέροχα που όσο συναντάω κόσμο που μου λέει ότι είναι η καλύτερη παράσταση που έχει δει και τον έχει συνταράξει, θα συνεχίσω να είμαι περήφανος. Ο Ιωσήφ Βαρδάκης, που την σκηνοθέτησε και με εμπιστεύτηκε, υπήρξε μετά από χρόνια φιλίας, σωστός δάσκαλος και καθοδηγητής και πάντα θα τον ευγνωμονώ.

 

 

Ο ανταγωνισμός στη δουλειά σας πότε σταματά να γίνεται παραγωγικός και χρήσιμος; Υπάρχει στήριξη από άλλους ηθοποιούς κυρίως πιο παλιούς στα νέα παιδιά;
Ο ανταγωνισμός είναι συχνός και μάλλον λογικός σε μια τόσο χαοτική κατάσταση που ονομάζεται Ελληνικό θέατρο. Η ανασφάλεια, τα προσωπικά κόμπλεξ, η έλλειψη ηθικής, αγωγής και παιδείας, τα ανεκπλήρωτα όνειρα, τα ψυχολογικά αδιέξοδα είναι συχνά λόγοι που στέκονται εμπόδιο σε κάθε δουλειά, πόσο μάλλον σε μια τόσο ιδιαίτερη και συχνά επίπονη διαδικασία όπως είναι το θέατρο. Η γενναιοδωρία είναι μια λέξη σπάνια και πολύτιμη και ευτυχώς χαρακτηρίζει πολλούς ανθρώπους του θεάτρου, νέους και παλαιότερους. Κανείς όμως δεν κάνει χάρη σε κανέναν. Όλοι εργάζονται ισότιμα κι ας υπάρχει αυτή η μάλλον ρετρό αίσθηση ότι πρέπει να σκύβουμε το κεφάλι στο παλιό. Χωρίς να σημαίνει ότι δεν πρέπει να υπάρχει σεβασμός και αλληλοεκτίμηση. Δυστυχώς όμως, λόγω της υπερπροσφοράς, συχνά σου υπενθυμίζεται ότι η παρουσία σου είναι εφήμερη και για αυτό θα πρέπει να είσαι υποτακτικός. Στο κρεβάτι του ο καθένας ας κάνει ό,τι επιθυμεί, στη δουλειά όμως εγώ το βλέπω αλλιώς κι ευτυχώς πολλοί από τους ανθρώπους που έχω συνεργαστεί. Σε αυτό το κομμάτι είμαι νομίζω ευλογημένος.

 

Το αγαπημένο σου τραγούδι που σιγοψιθυρίζεις αυτή τη περίοδο;
Περπατάω αρκετά αυτήν την εποχή και στο iphone έχω περασμένο μόνο ένα άλμπουμ, από καιρό. Των Royksopp. Από κει ακούω συνεχώς το Running to the sea με τη μαγική φωνή της Sussanne Sundfor. Φέρτε μου μια θάλασσα να τρέξω.

 

 

«Ως ηθοποιός, όσο πιο εκτεθειμένος είσαι στην κρίση των άλλων, όσο λιγότερο θωρακισμένος στην κάθε επίθεση, τόσο περισσότερο μπορεί να δυσκολευτείς.»

 

 

Πώς προέκυψε η ανάγκη να γράψεις στίχους;
Η ανάγκη να γράφω εν γένει, προέκυψε υποθέτω σε περιόδους που ήμουν στάσιμος και ήθελα να εκφράσω με κάποιον μάλλον πιο έντεχνο τρόπο, όσα ένιωθα, για να μην την πληρώνουν φίλοι και ψυχίατροι. Οι στίχοι, συγκεκριμένα, ήταν παραγγελία του Tareq, όταν μου ζήτησε να γράψω για το άλμπουμ του, τόσο για το τραγούδι με την Μποφίλιου όσο και για ένα ακόμα. Στην αρχή φοβήθηκα, αλλά τελικά του παρέδωσα κάποιες σελίδες από τις οποίες αναγκαστικά έκανε μοντάζ.

 

Πόσο δύσκολο είναι να κάνεις τον θεατή να ενστερνιστεί τον ρόλο και αυτό που έχει να του δώσει; Τι κάνει ένα ηθοποιό  επιτυχημένο, μεταδοτικό και άμεσο;
Ωραία ερώτηση αν και δεν είμαι σίγουρος για την απάντηση. Υποθέτω πολλά πράγματα. Πρώτα από όλα η ειλικρίνεια, η αμεσότητα, αυτό που λένε οι σκηνοθέτες «αλήθεια». Ασχέτως θεατρικής φόρμας και τρόπου και ρυθμού που προφέρεις τις λέξεις, πόσο τις καταλαβαίνεις, πόσο συνειδητοποιείς ότι τις απευθύνεις και δεν τις τραγουδάς απλώς. Μετά από χρόνια εμπειρίας, σπουδής, πειραματισμού γίνεται νομίζω αυτόματα, αν γίνεται, χωρίς να σημαίνει ότι πρέπει να εγκαταλείπεις και να θεωρείς αυτονόητο ότι αυτό που κάνεις περνάει. Θέλει καθημερινό μόχθο, σαν να ανακαλύπτεις το κείμενο για πρώτη φορά, ξανά και ξανά. Όσο για το τι κάνει έναν ηθοποιό πετυχημένο, όλα αυτά που ανέφερα και άλλα πολλά που ίσως να μην εξαρτώνται όλα από τον ίδιο. Η ίδια η δουλειά, η τύχη, η συνεργασία, η γνώση, η πίστη, το ρίσκο. Και κυρίως πόσο σωπαίνει να ακούσει.

 

 

«Θα ήθελα βγαίνοντας από τη σχολή να κατακτούσα τον ένα μεγάλο ρόλο μετά τον άλλον, να είχαν πιστέψει οι μεγάλοι σκηνοθέτες σε μένα με το καλημέρα σας,  αλλά θεωρώ αισίως ότι αυτό που είμαι σήμερα οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην πορεία μου, στις απορρίψεις, στις κακοτυχίες, στο ξερό μου το κεφάλι, στη μοίρα και στην οικογένειά μου.»

 

 

Με την κρίση, θεωρείς πως ο κόσμος στράφηκε προς το δρόμο της δημιουργίας και της εσωτερικής αναζήτησης σχετικά με παλιά που όλο ήταν πιο εύκολα και φανταχτερά;
Ναι, έτσι νομίζω. Συνηθίζουμε να εξυμνούμε τους παλιούς ηθοποιούς. Που ναι, ήταν εξαιρετικοί και σπάνιοι και πολλοί από αυτούς έδωσαν μεγάλο αγώνα σε εποχές που η ανέχεια και η μεταπολεμική κρίση ήταν το ίδιο δύσκολη και άνιση. Κι ίσως πολλοί από τους θεατρικούς ηθοποιούς, που δεν έκαναν κινηματογράφο και τους ξέρουμε λιγότερο ή καθόλου, να έδιναν σπουδαίες ερμηνείες. Ωστόσο αυτό που έχει φτάσει ως τις μέρες μας είναι περισσότερο τύποι και χαρακτήρες συγκεκριμένοι παρά μεγάλοι ρολίστες. Σήμερα, βλέπω ηθοποιούς που τα δίνουν όλα, που τσαλακώνονται, εξελίσσονται, μεταμορφώνονται. Η κρίση ναι, μπορεί να οδηγεί σε εσωτερικά μονοπάτια και υπαρξιακά αδιέξοδα που για να σε φέρουν στο φως πρέπει να είσαι συνειδητοποιημένος απόλυτα με αυτό που καλείσαι να κάνεις.

 

 

Ο Έλληνας θεατρόφιλος, τελικά μπορεί να «εκπαιδευτεί» σε νέες ιδέες και σε πιο βαθιά νοήματα? Έγινε πιο ανοιχτός στο μυαλό μετα από την απότομη αλλαγή της κοινωνικής μας κατάστασης?
Ναι, σίγουρα ναι. Δεν ξέρω αν οφείλεται αποκλειστικά στην αλλαγή της κοινωνικής μας κατάστασης αλλά από προσωπική πείρα μπορώ να πω ότι ο θεατής «εκπαιδεύεται» ακόμα και κατά τη διάρκεια μιας παράστασης. Έρχεται πιο ενημερωμένος, διαβάζει, επηρεάζεται (σαφώς κι από άλλου είδους πιέσεις που ασκούν τα μέσα), προσπαθεί να καταλάβει τι βλέπει, κρίνει, συζητάει και αυτό είναι κάτι που συμβαίνει με τις Καρφίτσες στα γόνατα. Τα δύο υπέροχα μονόπρακτα της Ρούλας Γεωργακοπούλου που κάτω από την ευφυή δραματουργική επεξεργασία και σκηνοθεσία της Σοφίας Φιλιππίδου έγιναν μια ενιαία παράσταση. Μια και τα κείμενα είναι σουρεαλιστικά, αρχικά βλέπαμε ότι ο κόσμος παραξενευόταν με αυτό που βίωνε. Παράσταση την παράσταση διαπιστώνουμε ότι αυτό το ίδιο γεγονός έχει γίνει ένα μεγάλο πλεονέκτημα αφού ερεθίζει τη σκέψη του θεατή και τον προκαλεί να μη μείνει αμέτοχος στα όσα πανηγυρικά συμβαίνουν μπροστά στα μάτια του.

 

Ιανουάριος 2016, που σε βρίσκει;
Συνεχίζουμε με τις Καρφίτσες στα γόνατα στο Από Μηχανής Θέατρο, πλέον με παράταση έως και 21 Φεβρουαρίου για αρχή και βλέπουμε.

 

Μια ευχή για τον χρόνο που μπήκε;
Να λαχταράμε όσα πέρασαν στο τέλος του χρόνου και να μην πούμε ξανά, στο καλό 2016, να μην ξανάρθεις. Και ειλικρινά, το κάθε ταξίδι να ολοκληρώνεται με αίσιο τέλος. Σαν τα παραμύθια. Που είναι φτιαγμένα για τα μικρά παιδιά. Αυτά τα παιδιά να ζουν τα παραμύθια τους και στο κάθε τους πέρασμα, να επιστρέφουν στη ζωή που τους φέρθηκε αχάριστα.

 

Αν γινόσουν αυτόπτης μάρτυρας σε κάτι, σε τι θα ήθελες να γίνεις;
Να τελειώνουμε επιτέλους με το παλιό, με τον πόλεμο, την τρομοκρατία από πάνω και από κάτω – να εξελιχθούμε ως είδος σε κάτι ανώτερο, ευφυέστερο και πιο ανθρώπινο – θα ήθελα πολύ να είμαι παρών σε αυτήν την εξέλιξη ή έστω να δω το συμφωνόχαρτο απ’ το θεό ότι αυτό θα συμβεί στο προσεχές μέλλον και μετά ας με πάρουν τα σύννεφα που λέγαμε πιο πάνω.