Σύμπραξη ενεργών πολιτών, θεσμικών φορέων και τοπικής αυτοδιοίκησης. Αυτό είδα στην Ερμούπολη πριν λίγες μέρες. Εδώ, στη χώρα μας, όπου η συμμετοχή της ιδιωτικής πρωτοβουλίας, ακόμα και ομάδων ενεργών πολιτών σε δράσεις κοινωνικής ωφέλειας, διάχυσης γνώσης και πολιτισμού, θεωρείται ύποπτη και πολλές φορές τίθεται σε αμφισβήτηση. Πόσο ελπιδοφόρο είναι ότι υπάρχουν άνθρωποι που αντιλαμβάνονται ότι περισσότερο από τον αρνητισμό και τη μιζέρια που συντηρεί η εποχή μας, απαιτείται ορθή και εποικοδομητική σκέψη, γρήγορες αποφάσεις και όραμα. Οι καλές πρακτικές πάντα υπάρχουν. Τι απαιτείται; Ειλικρινής συνεργασία και αισιοδοξία.
Θεωρώ κρίμα που σε μια χώρα με τέτοια παρακαταθήκη βρίσκονται σε στενότητα τέτοια ποιοτικά χαρακτηριστικά. Πρόσφατα βρέθηκα στο διεθνές φεστιβάλ κινουμένων σχεδίων Animasyros στη Σύρο και είδα για άλλη μια φορά την πρόοδο που επιτυγχάνεται όταν έχει εξασφαλιστεί, στην πράξη, η εμπιστοσύνη μεταξύ τοπικής αυτοδιοίκησης και ιδιωτικής πρωτοβουλίας. Το Animasyros με εξέπληξε για άλλη μια φορά, καταφέρνοντας να αξιοποιήσει την «παραδοσιακά» καλή σχέση του με το Δήμο Σύρου – Ερμούπολης και να διοργανώσει ειδικά εργαστήρια για άτομα με αναπηρίες. Η συνεργασία αυτή και το συνεχώς αυξανόμενο πολιτιστικό εκτόπισμα του φεστιβάλ, προσέλκυσαν με τη σειρά τους το δραστήριο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης να συμμετάσχει με υλικοτεχνικό εξοπλισμό και συνεργάτες. Και όλες αυτές οι ενέργειες είχαν ένα σαφές και ορισμένο εξ αρχής ωφελούμενο κοινό. Τα άτομα με αναπηρίες που κατέκλυσαν το Θέατρο Απόλλων, αυτές τις δύο μέρες της εαρινής απόβασης του φεστιβάλ στην Ερμούπολη, ήταν η αποζημίωση. Ήταν η απόδειξη το πόσα μπορούν να πετύχουν οι ενεργοί πολίτες, μέσω της δραστηριοποίησης τους σε δομές και δράσεις που το Κράτος αδυνατεί να υλοποιήσει ή θεωρεί δευτερεύουσας σημασίας. Εκεί είδα ανθρώπους του Δήμου που συνειδητά εργάστηκαν για να προσφέρουν μέσα από το πόστο τους, σε εκείνους τους συμπολίτες τους που ζητούν παθιασμένα ισότητα και συμμετοχή. Είδα επίσης εθελοντές που αγκάλιασαν την όλη προσπάθεια με περίσσεια υπομονή και θετική διάθεση. Είδα τους ανθρώπους του φεστιβάλ που πίστεψαν για άλλη μια φορά ότι μπορούν να τα καταφέρουν και να στήσουν δράσεις ωφέλειας, με σεβασμό και τεχνογνωσία. Έτσι λοιπόν τα κυκλαδικά ειδώλια έγιναν εργαλεία, πήραν νέα μορφή, χρωματίστηκαν και έγιναν αντικείμενο μελέτης από εκείνους τους ανθρώπους που πασχίζουν να επιτύχουν κάτι που για όλους εμάς θεωρείται τόσο αυτονόητο. Υπάρχει μεγαλύτερη ικανοποίηση από την φωτογραφία που τραβήχτηκε με το πέρας των εργαστηρίων και έδειχνε ανθρώπους χαρούμενους που κατάφεραν να αποδείξουν ότι μπορούν και εκείνοι; Μια φωτογραφία που έδειχνε ανθρώπους που πρόσφεραν ανιδιοτελώς. Μια φωτογραφία που θα μπορούσε να αποτελέσει τη καλύτερη απόδειξη παροχής κοινωνικής πολιτικής από τον Δήμο. Μια φωτογραφία που θα έπρεπε να είναι η εικόνα της χώρας μας. Μιας χώρας που εμπνέει τις συνεργασίες, την ανεμπόδιστη σχέση κράτους – πολίτη, μιας χώρας με καινοτομία, συμμετοχή, αισιοδοξία, αλληλεγγύη και οργάνωση.
Κλείνοντας, η ουτοπική Ελλάδα του αποτελέσματος και της προόδου, δε νομίζω ότι είναι τόσο ουτοπική. Η συμμετοχή και η συνεργασία κινούν το τροχό. Οι ιδέες περισσεύουν, οι πόροι μπορεί να είναι σε στενότητα, αλλά σε μια κοινωνία όπου η δημόσια μηχανή και η τοπική αυτοδιοίκηση χρησιμοποιούν ανοιχτό μυαλό και οι πολίτες συμμετέχουν με καλή διάθεση, η επιτυχία είναι εξασφαλισμένη. Η πολιτεία οφείλει να ενθαρρύνει και οι ομάδες να ενεργοποιήσουν το δημιουργικό τους απόθεμα.
