Εκατομμύρια άνθρωποι καθηλώνονται κάθε χρόνο μπροστά στους τηλεοπτικούς δέκτες τους, για να παρακολουθήσουν την τελετή απονομής των διάσημων Βραβείων Όσκαρ (Oscar Academy Awards).
Κάθε έτος η αναμετάδοση είναι πολύωρη και αρκετά κουραστική, η παραγωγή δεν επιφυλάσσει ιδιαίτερες εκπλήξεις, οι λόγοι των βραβευθέντων είναι επαναλαμβανόμενοι, η συγκίνηση διάχυτη, οι ευχαριστίες -μετά δακρύων συχνά- δεν έχουν τίποτα καινούργιο να πουν, και η πασαρέλα των διάσημων προσκεκλημένων αναμενόμενα εντυπωσιακή.
Παρά ταύτα, η θεαματικότητα της τελετής απονομής είναι τεράστια και σύσσωμο το φιλοθεάμον κοινό ανανεώνει το ραντεβού του με τα Όσκαρ για την ερχόμενη χρονιά.
Όλα ξεκίνησαν όταν o ιδιοκτήτης της εταιρίας Metro Goldwyn Mayer (MGM) και αδιαμφισβήτητο αφεντικό της μέχρι τότε μικρής κινηματογραφικής βιομηχανίας, Λούις Μπ. Μάγερ, στην προσπάθειά του να αντιδράσει στις φήμες περί ανηθικότητας των κινηματογραφικών κυκλωμάτων, τις οποίες διέδιδαν τοπικά συνδικάτα και θρησκευτικές οργανώσεις, θέλησε να συσπειρώσει τους ανθρώπους που δραστηριοποιούνταν στη βιομηχανία του Χόλιγουντ.
Η Ακαδημία Κινηματογραφικών Τεχνών και Επιστημών δημιουργήθηκε το 1927, μετά από ένα δείπνο σε κεντρικό ξενοδοχείο, με στόχο να μεσολαβεί στις εργατικές διαφορές.
• Η αρχική σύνθεσή της περιελάμβανε 231 επαγγελματίες και από τους πέντε κλάδους του χώρου (ηθοποιοί, σκηνοθέτες, συγγραφείς, τεχνικοί και παραγωγοί).
• Ο Μάγερ επέβλεπε προσωπικά την επιλογή των μελών της Ακαδημίας, η δραστηριότητα της οποίας πολύ σύντομα επικεντρώθηκε στα κινηματογραφικά πράγματα.
• Αρχικώς, τα μέλη της Αμερικανικής ψήφιζαν το συνάδελφο της αρεσκείας τους και η τελική απόφαση για τους νικητές περνούσε από το Κεντρικό Συμβούλιο Κρίσεων.
• Τα αποτελέσματα δίνονταν στις εφημερίδες για δημοσίευση στις 11 π.μ. τη μέρα των βραβείων.
• Tο 1940, η εφημερίδα Los Angeles Times ανακοίνωνε τους νικητές στην έκδοση των 8:45. Την επόμενη χρονιά υιοθετήθηκε και διατηρείται έως σήμερα το σύστημα του κλειστού φακέλου και η πασίγνωστη φράση: «And the Οscar goes to…».
Τα πρώτα βραβεία δόθηκαν στις 16 Μαΐου του 1929, σε μια κλειστή τελετή 250 ατόμων στο Blossom Room του ξενοδοχείου Roosevelt στο Χόλιγουντ, για ταινίες της περιόδου 1927 – 1928. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον δεν υπήρχε, καθώς οι νικητές ήταν γνωστοί από τις 18 Φεβρουαρίου, με την ανακοίνωση της θέσπισης των βραβείων.
Η πρώτη ομιλούσα ταινία The Jazz Singer αποφασίστηκε ότι δεν έπρεπε να συναγωνιστεί τις άλλες, και της δόθηκε ειδικό αγαλματίδιο. Ένα τέτοιο πήρε και ο Τσάρλι Τσάπλιν, μιας και δεν κατάφερε να αποσπάσει ούτε ένα βραβείο στις κατηγορίες σκηνοθεσίας, κωμωδίας, ερμηνείας και σεναρίου, για την ταινία του «Το Τσίρκο».
Ίσως μεγαλύτερος νικητής, η ταινία 7th Heaven, που απέσπασε τα βραβεία σκηνοθεσίας (Φράνκ Μπόρζειτζ), Σεναρίου και Γυναικείας Ερμηνείας (Τζάνετ Γκέινορ). Το Όσκαρ Α’ Ανδρικού Ρόλου απονεμήθηκε στον Έμιλ Γιάνινγκς για το Τhe Last Command, ο οποίος παρέλαβε το βραβείο του στη Γερμανία. Η τελετή αναμεταδόθηκε για πρώτη φορά ραδιοφωνικά το 1930 και τηλεοπτικά 23 χρόνια αργότερα, οπότε άρχισε πλέον να γίνεται ένα εξαιρετικά δημοφιλές χάπενινγκ.
//Η ονομασία «Όσκαρ» πρωτοχρησιμοποιήθηκε το 1939. Για την πατρότητά της ερίζουν η Μπέτυ Ντέιβις, ο Σίντνεϊ Σκάλσκι και η βιβλιοθηκάριος της Ακαδημίας Μαργκαρετ Χέρικ… «Καλέ αυτός είναι φτυστός ο θειος μου, ο Όσκαρ» φέρεται να αναφώνησε όταν είδε το επίχρυσο αγαλματίδιο, το οποίο σχεδιάστηκε από τον Σέντρικ Γκίμπονς, αρχισχεδιαστή τότε της MGM.//
Σήμερα, η Ακαδημία αριθμεί 5.607 μέλη, τα οποία ξεχωρίζουν με την ψήφο τους τούς καλύτερους καλλιτέχνες της χρονιάς. Και όσο κι αν πολλοί έχουν αντιρρήσεις για τις επιλογές της Ακαδημίας, αφού συχνά δεν συμπλέουν με τα γούστα και τις επιλογές του κοινού, κάθε αμερικανός καλλιτέχνης επιθυμεί το Όσκαρ ως ανώτατη αναγνώριση της προσφοράς και των ικανοτήτων του στον τομέα του, και οι θεατές παρακολουθούν τουλάχιστον με ενδιαφέρον τις αποφάνσεις της Ακαδημίας.
Ταινία με τις περισσότερες υποψηφιότητες Oscar (14):
- Όλα για την Εύα (All About Eve), 1950 (6 βραβεία)
- Τιτανικός (Titanic), 1997 (11 βραβεία)
Ταινία με τα περισσότερα κερδισμένα Oscar (11):
- Titanic
- Ben-Hur
- The Lord of the Rings: The Return of the King
Οι ηθοποιοί με τις περισσότερες υποψηφιότητες Oscar :
- Meryl Streep 18 (3)
- Katharine Hepburn 12 (4)
- Jack Nicholson 12 (3)
- Bette Davis 10 (2)
- Laurence Olivier 10 (1)
Οι ηθοποιοί με τις περισσότερες νίκες Oscar :
- Katharine Hepburn 4
- Jack Nicholson 3
- Daniel Day Lewis 3
- Ingrid Bergman 3
- Walter Brennan 3
- Meryl Streep 3
Ήξερες ότι…
⇒ Το The Lord of the Rings: The Return of the King κέρδισε και τις 11 κατηγορίες για τις οποίες είχε υποψηφιότητα (Picture, Director, Adapted Screenplay, Original Score, Original Song, Sound Mixing, Art Direction, Makeup, Costume Design, Film Editing, Visual Effects).
⇒ Ο Walt Disney έχει 59 υποψηφιότητες και 26 νίκες. Επίσης έχει κερδίσει τα περισσότερα αγαλματίδια σε μία και μόνο χρονιά (4).Ο Cedric Gibbons, που σχεδίασε το Αγαλματίδιο των Όσκαρ, έχει κερδίσει 11 βραβεία στην κατηγορία της καλλιτεχνικής διεύθυνσης σε 39 υποψηφιότητες.Η σχεδιάστρια κοστουμιών Edith Head έχει κερδίσει 8 Oscars, περισσότερα από κάθε άλλη γυναίκα.
⇒ Ο Federico Fellini έχει προταθεί 12 φορές για Όσκαρ σαν σκηνοθέτης αλλά και σεναριογράφος, χωρίς να έχει κερδίσει ούτε μία φορά σε κάποια κατηγορία (έχει παραλάβει μόνο τιμητικό βραβείο από την Ακαδημία).