Η μάνα αυτουνού… Έλλη Ζάχου Ταχτσή, έιναι ενα «μάθημα ηθοποιίας» με τη συγκλονιστική Ράνια Σχίζα, στον Πολυχώρο VAULT THEATRE PLUS.
Η γλώσσα κόκκαλα δεν έχει και κόκκαλα τσακίζει. Ακόμη κι αυτή που δεν έχει φωνή, που υπονοείται ή μονολογεί άηχα, τυλιγμένη γύρω από τον μανδύα της σκέψης. Ο λόγος δύναται να σε ταράξει, να σε ταρακουνήσει, να σου προκαλέσει ακόμη και ζημιά. Ωστόσο, το μέγεθος αυτής της ζημιάς εξαρτάται από το πρόσωπο που εκφέρει τον λόγο και το συνολικό περίβλημά του. Το ψυχολογικό του υπόβαθρο, το συναισθηματικό του φορτίο, τα ξένα βάρη στις πλάτες του, την αυτοτιμωρία του. Το ίδιο και ένας θεατρικός μονόλογος.
Πολλές αράδες που βγαίνουν από ένα στόμα. Χιλιάδες λέξεις που γίνονται εικόνες μέσα από μία αφήγηση. Ένα κείμενο που παίρνει ψυχή από την ψυχή του «υπηρέτη» του. Κι αν αυτός που το υπηρετεί δεν θυσιάσει μέρος της ψυχής του για να το κάνει δικό του, να το νιώσει, να το βιώσει, τότε το κείμενο, όσο δυνατό κι αν είναι, θα παραμείνει μια μακροσκελής αράδα που κάποια στιγμή θα περάσει μοιραία στη λήθη.
Κι όμως… η ερμηνεία της Ράνιας Σχίζα στο ρόλο της Έλλης Ζάχου Ταχτσή δεν μπορεί να ξεχαστεί. Δεν γίνεται να ξεχαστεί. Κάθε Παρασκευή και Σάββατο, στον Πολυχώρο Vault συντελείται μία αποκάλυψη, ένας άθλος. Το κοινό παρακολουθεί με κομμένη την ανάσα την αφήγηση μιας γυναίκας, η ιδιότητα της οποίας καθίσταται ασαφής στη συνείδησή του από το πρώτο κιόλας λεπτό της παράστασης. Δεν ξέρει ποια έχει απέναντί του. Μία ηθοποιό; Μία κοινωνό του καθ’ ομολογία συγκλονιστικού κειμένου που υπογράφει η Κική Μαυρίδου; Μία εξωτερική παρατηρήτρια; Μία γυναίκα με βαθιά ενσυναίσθηση; Ή την ίδια τη μάνα του Κώστα Ταχτσή που καταφέρνει να τρυπώσει στο μυαλό σου και να το στοιχειώσει;
Δεν είναι η πρώτη φορά που βλέπουμε τη Ράνια Σχίζα σε έναν μονόλογο. Στο έργο της Κατερίνας Γιαννάκου «Μια κανονική ημέρα», υποδύθηκε μια γυναίκα που προσπαθούσε να αναγεννηθεί από τις στάχτες της μετά την αυτοκτονία του συζύγου της λόγω οικονομικών προβλημάτων. Όση αισιοδοξία κι αν έκρυβε μέσα του, το συγκεκριμένο κείμενο που πρωτοπαρουσιάστηκε στην καρδιά της κρίσης στην Ελλάδα, καλώς ή κακώς ήταν ένα χαστούκι στο πρόσωπο του Έλληνα θεατή που πάλευε ή παλεύει ακόμη για να ξεπεράσει τις δικές του δυσκολίες. Γνώριζε ότι στο βάθος του τούνελ υπάρχει φως, αλλά δεν το έβλεπε. Δεν το πίστευε γιατί η σκληρή καθημερινότητα δεν τον άφηνε να πιστέψει ότι μπορεί να φτάσει ως εκεί.
Με το έργο «Η μάνα αυτουνού… Έλλη Ζάχου Ταχτσή» συμβαίνει κάτι άλλο…. παράδοξο. Δεν υπάρχει φως κι αυτό το ξέρεις εξ’ αρχής. Δεν πηγαίνεις σαν πρόβατο στη σφαγή. Γνωρίζεις τι περίπου θα δεις, τι περίπου θα ακούσεις. Περίπου… αυτή είναι η λέξη κλειδί. Γιατί πίσω από μία ιστορία, ένα δεδομένο, ένα αποτέλεσμα που έχει ταξιδέψει από χείλη σε χείλη, υπάρχουν και λέξεις που δεν έχουν γραφτεί ή δεν έχουν βρει μέχρι σήμερα διέξοδο. Καταχωνιάζονται αλήθειες, μυστικά που ψάχνουν ένα μέσο για να βγουν στην επιφάνεια και να δώσουν το δικό τους χρώμα. Ακόμη κι αν αυτό το χρώμα είναι απλά μία διαφορετική απόχρωση του μαύρου. Αυτό όμως που σε ενδιαφέρει είναι να δεις όλη την πορεία του. Από πού ξεκίνησε, με τι συνδυάστηκε και γιατί παρέμεινε μαύρο. Υπήρχαν φωτεινοί συνδυασμοί; Το μαύρο έγινε ποτέ γκρι; Τα κατάφερε να αποκτήσει μια πιο φωτεινή όψη; Ή ήταν καταδικασμένο να παραμείνει μαύρο;
Στην ιστορία της Έλλης Ζάχου Ταχτσή δεν υπάρχει φως… Υπάρχουν εκλάψεις που δεν αρκούν για να σε βγάλουν από το σκοτάδι αυτής της γυναίκας. Ενός ανθρώπου σκληρού, ασυμβίβαστου, με πάθη και λάθη. Ενός ανθρώπου που έσφιγγε τα δόντια, έχοντας πείσμα και πεποίθηση ότι μπορεί να τα βάλει με τη μοίρα της και να την κερδίσει. Και οι εκλάψεις αυτές προκύπτουν από την ανάγκη της να λάβει και να νιώσει αγάπη. Δεν κρατούν όμως πολύ. Γιατί ο φόβος της προσωπικής ήττας και της ισόβιας δέσμευσης σε ένα περιβάλλον εχθρικό απέναντι σε κάθε μορφής διαφορετικότητας αποδεικνύεται τελικά πιο ισχυρός.
Παρόλα αυτά, εδώ συμβαίνει κάτι το μαγικό. Το σκοτάδι σε κυριεύει, αλλά δεν μπορεί με τίποτα να σε καταπιεί. Ίσως γιατί ζούμε σε μια διαφορετική εποχή, εξελιγμένη σε επίπεδο νοοτροπίας, αντιλήψεων, ζωής γενικότερα. Ίσως πάλι γιατί βλέπεις την πάλη ανάμεσα στο τότε και το τώρα και γνωρίζεις πως σε κάθε μάχη υπάρχουν και «θύματα». Συμπάσχεις μαζί τους, κατανοείς τον πόνο τους και όλο το σταυρό που κουβάλησαν για να μπορέσουμε εμείς σίγουρα να είμαστε όσο το δυνατόν λιγότερο δακτυλοδεικτούμενοι.
Η Έλλη Ζάχου Ταχτσή και ο γιος της Κώστας ήταν δύο ξεχωριστές προσωπικότητες με ένα κοινό στοιχείο. Ήταν και οι δύο διαφορετικοί. Πλήρωσαν και οι δύο τη διαφορετικότητά τους, με το πιο σκληρό τίμημα. Τη σκέψη ότι ποτέ δεν έλαβαν την αγάπη που προσδοκούσαν. Τη σκέψη ότι δεν θα μπορέσουν να ξεφύγουν από την αδυσώπητη μοναξιά της ψυχής τους. Και δυστυχώς η σκέψη έγινε πραγματικότητα σε ένα περιβάλλον ανοίκειο σε πειραματισμούς. Ο συναισθηματικός κόσμος αυτής της μητέρας, ήταν ένα πυροτέχνημα που μία ολόκληρη κοινωνία άναψε. Κι αυτό το πυροτέχνημα καταφέρνει μέσα σε ελάχιστα δευτερόλεπτα να ξεκλειδώσει και να ξεγυμνώσει τα συναισθήματα όλων όσοι βρίσκονται μπροστά του για να το θαυμάσουν. Αγάπη, μίσος, οργή, συμπόνοια, κατανόηση, πίκρα, λύπη.
Ο μονόλογος που έγραψε η Κική Μαυρίδου και παρουσιάζεται στο «Vault», στο πλαίσιο του φεστιβάλ θεατρικών μονολόγων «Ο γιος μου» είναι «μαχαίρι στην καρδιά». Ένα αόρατο χέρι που ξύνει πληγές. Από κείνες τις πληγές που θέλεις, ναι μεν να κλείσουν, αλλά να αφήσουν το σημάδι τους. Για να θυμάσαι ότι υπήρξαν και παρά τον πόνο που αυτές προκάλεσαν, εμείς καταφέραμε να επιβιώσουμε, να σταθούμε όρθιοι, γνωρίζοντας τι τις προκάλεσε και τι θα πρέπει να προσέξουμε για να μην ανοίξουν άλλες, καινούριες. Είναι μία «πληγή» που μας κρατάει σε αφύπνιση, σε εγρήγορση.
Και είναι σίγουρο ότι η συγκεκριμένη «πληγή» θα αφήσει για πάντα το σημάδι της στην καρδιά των θεατών που θα έχουν την τύχη να απολαύσουν τη συγκλονιστική ερμηνεία της Ράνιας Σχίζα που μέχρι το τέλος της παράστασης έχει αναδείξει και μία ακόμη πλευρά της. Αυτή της δασκάλας. Γιατί η ηθοποιός δεν ερμηνεύει απλά, διδάσκει υποκριτική. Θερμά συγχαρητήρια αξίζουν και στον σκηνοθέτη της παράστασης, Βαγγέλη Λάσκαρη που με τη λιτή και αισθαντική σκηνοθεσία του βοήθησε τόσο την ίδια να μιλήσει κατευθείαν στην καρδιά μας όσο και εμάς να βγούμε πιο δυνατοί και κερδισμένοι από αυτό το γλυκόπικρο θεατρικό «μάθημα».
• Πολυχώρος VAULT THEATRE PLUS – Η μάνα αυτουνού… Έλλη Ζάχου Ταχτσή
Κάθε Παρασκευή στις 21:15 και Σάββατο στις 18:15
Διάρκεια: 70′ (χωρίς διάλειμμα)
