Τέσσερα «χρυσά κορίτσια» από την Κοκκινιά έχουν πολλά να μας θυμίσουν, στην θεατρική παράσταση Γυναικείες Ιστορίες, στον Πολυχώρο Vault.
Στο στενό πλαίσιο του πατριαρχικού μοντέλου -σήμα κατατεθέν μιας κοινωνίας, δέσμιας στον «αυτόματο πιλότο» του συντηρητισμού, το να μεγαλώνει κάποιο αγόρι σε ένα αμιγώς γυναικοκρατούμενο περιβάλλον, θεωρούταν, κατά το παρελθόν, ωρολογιακή βόμβα. «Τι δουλειά έχει το παιδί ανάμεσα στα φουστάνια;». «Αδελφή θα το κάνετε;». Τα σκάγια αυτής της βόμβας μπορούσαν να προκαλέσουν μόνιμα σημάδια στην εικόνα και την ψυχή του «θύματος», ανεξαρτήτως της προδιαγεγραμμένης φύσης του.
Ως παιδί ναυτικού, που ξεκινούσε το μπάρκο της ζωής του στα χωρικά ύδατα μιας κλειστής επαρχιακής πραγματικότητας, ανακαλύπτοντας τις χαρές και τις φουρτούνες της σε ένα πλοίο με καπετάνισσες μια μάνα, δυο γιαγιάδες και μια ντουζίνα θείες και γειτόνισσες, ήταν αδύνατο να αποφύγω τα απόνερα και να μη συνδεθώ με τα βαθιά ριζωμένα κλισέ εκείνης της εποχής. Διαμορφώνοντας σταδιακά την προσωπικότητά μου και εκδηλώνοντας πιο αισθητά την ανάγκη για δημιουργική έκφραση μέσω του γραπτού λόγου, διαπίστωσα πόσο σημαντικά ήταν για μένα τα μέλη του «πληρώματος».
Παράλληλα με την αγάπη και την εκτίμησή μου στις γυναίκες, καλλιέργησα επιπλέον όλες μου τις αισθήσεις. Έμαθα να τις βλέπω, να τις παρατηρώ, να ακούω αυτά που έχουν να πουν, να γεύομαι με τη δική τους γλώσσα τις διαφορετικές εκφάνσεις της ζωής, να πιάνω τον παλμό της καρδιάς τους και να μυρίζομαι τα όνειρα και τις επιθυμίες τους. Οι γυναίκες της παιδικής-εφηβικής μου ηλικίας αποτέλεσαν μπούσουλά μου και οι ιστορίες τους αστείρευτη πηγή έμπνευσης για τα προσωπικά μου συγγραφικά ταξίδια.
Κιβωτός μνήμης
Τα κομμάτια αυτού του παζλ ενώθηκαν ξανά μέσα από τις «Γυναικείες Ιστορίες» του Πολυχώρου Vault. Ιστορίες, άλλες γλυκές και αστείες, άλλες πικρές και συγκινητικές. Ιστορίες που με την αφτιασίδωτη αλήθεια τους, την τρυφερότητα και την γλαφυρή αφήγησή τους ξεκλειδώνουν μυαλό και καρδιά, μεταφέροντας τον κάθε θεατή στα γυναικεία πηγαδάκια της δικής του γειτονιάς. Η ομώνυμη συλλογή διηγημάτων του διακεκριμένου Έλληνα δημοσιογράφου και λογοτέχνη, Γιώργη Μασσαβέτα καθώς και η θεατρική διασκευή τους με την υπογραφή του Δημήτρη Καρατζιά αποτελούν μια «κιβωτό μνήμης» με ποικίλα διαζώματα. Ιστορία, παράδοση, λαογραφία, ήθη και έθιμα διασταυρώνονται αβίαστα και ανεπιτήδευτα, αναδεικνύοντας όλη την ουσία της ανθρώπινης ζωής, όπως τη βίωσαν τέσσερις γυναίκες μιας φτωχογειτονιάς στον Πειραιά, στα πέτρινα χρόνια της Μεταπολεμικής Ελλάδας.
Τέσσερις εκπρόσωποι των χιλιάδων γυναικών που εκείνη την εποχή, μοιράζονταν τις σκέψεις, τους καημούς, τις ανησυχίες και τα καλαμπούρια τους σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της χώρας. Δέκα λεπτά είναι αρκετά για να συνειδητοποιήσεις πως από την Κοκκινιά -τόπο δράσης του έργου- στην πραγματικότητα ξεκινά ένα νοερό οδοιπορικό σε κάθε περιοχή με ζωντανό και φλογερό το λαϊκό αίσθημα. Πίσω από την Αννέτα τη Βλάχα, την «Αγία» Ασήμω, την καφετζού τη Μαριγώ και την πρώην ελευθέρων ηθών Κατινάρα, κρύβονται τα δικά μας «χρυσά κορίτσια» από τη Θράκη και τη Μακεδονία μέχρι το Αιγαίο και την Κρήτη. Οι γυναίκες της ζωής μας με τη δική τους προσωπικότητα, τα δικά τους κουσούρια, τις δικές τους «ταμπέλες». Τα ονόματα και οι χάρες διαφέρουν, ωστόσο ο αγώνας για την επιβίωση, το πείσμα και η αντοχή στις δυσκολίες, η αλληλοκατανόηση και η ανάγκη για συντροφικότητα με στόχο την προσωρινή διαφυγή από το σκληρό παρόν παραμένουν ίδια ανεξαρτήτως προσώπων, εποχών και συνθηκών.
Ο αρμονικός και φυσικός τρόπος με τον οποίο επιτυγχάνεται η συχνή εναλλαγή στο ύφος, καθώς και η ισότιμη σκηνοθετική έμφαση στο γέλιο και τη συγκίνηση συμβάλλουν καθοριστικά στην ολοκληρωμένη σκιαγράφηση των Γυναικών αλλά και στο ιλιγγιώδες συναισθηματικό δέσιμο του κοινού μαζί τους. Οι θεατές διεισδύουν στον μικρόκοσμό τους, συμπάσχουν στο δράμα τους, γελούν με τις γκάφες και τα πειράγματά τους, τους συγχωρούν τα λάθη τους και εκτονώνονται παρέα μέσα από το τραγούδι τους.
Και ενώ εξ΄ αρχής αυτό φάνταζε άθλος, η dream team των ηθοποιών που ενσαρκώνουν τα τέσσερα Μαρία Γράμψα, Κική Μαυρίδου, Φανή Παλιούρα και Χριστίνα Σαμπανίκου, μαζί με τον Δημήτρη Καρατζιά στο ρόλο του μικρού Γιώργη που μεγαλώνει (κρυφ)ακούγοντας τις ιστορίες τους, το κάνει να φαίνεται τόσο εύκολο, λειτουργώντας ως ένα καλοκουρδισμένο ρολόι. Στα συν της παράστασης συγκαταλέγεται και η μουσική επένδυση με τα πρωτότυπα τραγούδια του Μάνου Αντωνιάδη να μιλούν στην ψυχή των θεατών και οι στίχοι του να μπλέκονται στα χείλη τους από το πρώτο κιόλας λεπτό.
Σε κάθε ιστορία μπορεί να κρύβεται μέσα χρυσάφι… Αυτές οι «Γυναικείες Ιστορίες» είναι από μόνες τους ένα συναισθηματικό χρυσορυχείο. Το μόνο που μένει είναι να πάρετε το φτυάρι σας και να τρέξετε στον Πολυχώρο Vault.
• Πολυχώρος VAULT / Οι «Γυναικείες Ιστορίες»
Παραστάσεις: Σάβ. 9.15 μ.μ., Κυρ. 6.15 μ.μ.
