Ο Καταρράκτης Πεντέλης, είναι ένας μικρός αλλά όμορφος καταρράκτης της Αττικής που παρότι η φύση γύρω του έχει υποστεί τεράστια καταστροφή, εξακολουθεί να αποτελεί ιδανικό καταφύγιο για διάφορα είδη της πανίδας.
• Το ρέμα του Βαλανάρη είναι μια από τις τελευταίες άγριες ρεματιές που βρίσκονται κοντά στην Αθήνα. Είναι επίσης γνωστό ως Λυκόρεμα, Βαθύρεμα και Μεγάλο Ρέμα. Η ονομασία Βαλανάρης αποδίδεται στο δάσος των βελανιδιών που κυριαρχούσε κάποτε στους γύρω λόφους. Το ρέμα ξεκινάει από τα υψώματα της Μαυρηνόρας στη νότια Πεντέλη, κινείται αρχικά νότια και στη συνέχεια φεύγει ανατολικά όπου δημιουργεί το ρέμα της Ραφήνας σε μια διαδρομή 16 περίπου χιλιομέτρων.
Στο μέσο της διαδρομής του, στο ύψος του Ντράφι δημιουργεί έναν καταρράκτη, ύψους 6 μέτρων, από τους ελάχιστους της Αττικής. Το ρέμα έχει νερό όλο τον χρόνο, ενώ ανάλογα με τις βροχές ο καταρράκτης αλλάζει μορφή. Πριν από τις μεγάλες καταστροφικές πυρκαγιές στην περιοχή υπήρχαν πλατάνια και πεύκα. Τώρα πλέον στους γύρω λόφους συναντά κανείς σκίνα, πουρνάρια, φλόμους και διάφορους μικρούς θάμνους.
→Στην κοίτη υπάρχουν ακόμα λίγα μικρά πλατάνια ιδανικά για πικ νικ, αλλά και πικροδάφνες, λυγαριές, μικρές ιτιές και συστάδες καλαμιών. Στα κάθετα βράχια του μικρού φαραγγιού φυτρώνουν συκιές.
Η χλωρίδα περιλαμβάνει είδη που συναντά κανείς και στη Πεντέλη. Τα πιο σημαντικά φυτά από αυτά είναι το Tussilago farfara, το Cerinthe major, η ίριδες Iris attica και Ι. tuberosus, η κενταύρια Centaurea attica, η Alkanna tinctoria, η Onobrychis ebenoides, η ευφόρβια Euphorbia acanthothamnos, η Globularia alypum, το Ornithogalum comosum, ο Tragopogon porrifolius και οι ορχιδέες Orchis italica, Himantoglossum robertianum, Ophrys calocaerina, Ο. Ophrys ferrum equinum και O. sicula.
Πολύ σημαντικός είναι ο Βαλανάρης για την ορνιθοπανίδα. Μέσα στο φαράγγι έχει παρατηρηθεί η παρουσία του ακτίτη, ενώ στα κάθετα βράχια συχνάζουν βραχοκιρκίνεζα. Άλλα πουλιά της περιοχής είναι τα ξεφτέρια, οι κουκουβάγιες, οι πέρδικες, τα μπεκατσίνια, οι τσαλαπετεινοί, οι μαυροτσιροβάκοι, οι μαυροσκούφηδες, τα σπιτοχελίδονα, τα σταβλοχελίδονα, οι σταχτάρες, οι κορυδαλλοί, οι λευκοσουσουράδες, οι κιτρινοσουσουράδες, οι κοκκινολαίμηδες, τα σπάνια κουφαηδόνια, οι φοινίκουροι, οι μαυρολαίμηδες, οι κοκκινοκεφαλάδες, οι καρδερίνες, οι φλώροι και τα φρυγανοτσίχλονα. Κοντά στα νερά του Βαλανάρη ζούνε φρύνοι, πρασινόφρυνοι και βαλκανοβάτραχοι, ενώ συχνή είναι η παρουσία της κρασπεδοχελώνας και της μεσογειακής χελώνας.
Άλλα είδη της ερπετοπανίδας είναι ο αβλέφαρος, το λιακόνι, το σιλιβούτι, η τρανόσαυρα, η δεντρογαλιά, ο λαφίτης, το σπιτόφιδο και το νερόφιδο. Από τα θηλαστικά ζούνε, ακόμα και στις μέρες μας, αλεπούδες, κουνάβια, νυφίτσες, σκατζόχοιροι και πολλές νυχτερίδες.
→Όταν τα νερά λιγοστεύουν δημιουργούνται δύο δίδυμοι καταρράκτες, ενώ όταν βρέχει πολύ, το ρέμα μετατρέπεται σε δυνατό χείμαρρο. Από την πάνω μεριά του καταρράκτη υπάρχει μια μικρή λούτσα, ενώ αμέσως μετά ακολουθεί ένα ωραίο φαράγγι.
Γεωλογικά στην περιοχή επικρατούν μεικτά στρώματα κροκαλοπαγών, ψαμμιτών, μαργών και ερυθρών πηλών. Παλιότερα, πριν τις εκτεταμένες πυρκαγιές το σημείο ήταν περισσότερο δασώδες, ενώ τώρα είναι κυρίως θαμνώδες. Παρόλα αυτά, λόγω της μόνιμης παρουσίας του νερού, το ρέμα προσελκύει πολλά άγρια ζώα. Η θέα από την γύρω περιοχή είναι επίσης εντυπωσιακή.
Ο καταρράκτης Πεντέλης αποτελεί μια υπέροχη επιλογή για αναψυχή κοντά στην Αθήνα, αλλά και έναν ιδανικό τόπο για βόλτα στη φύση με παιδιά. Το μονοπάτι που σε κατεβάζει είναι λίγο κατηφορικό, αλλά η κοίτη συνεχίζει ήρεμα και μπορεί κανείς να περπατήσει εύκολα για λίγα χιλιόμετρα.
→Διαδρομή: Η πρόσβαση στο σημείο δεν είναι δύσκολη. Όταν φτάσετε στην οδό Κλεισθένους στο Γέρακα, ανηφορίζετε προς Πεντέλη, συνεχίζετε στην συνέχεια της, δηλαδή στη Δουκίσσης Πλακεντίας. Στρίβετε δεξιά στην οδό Φίλωνος και στη συνέχεια αριστερά στην οδό Καλισσίων η οποία οδηγεί στη λεωφόρο Αχαιών. Εκεί ίσως χρειαστεί να κάνετε κάποια παράκαμψη και θα δείτε έναν χωματόδρομο. Σε αυτό το σημείο θα δείτε ήδη τον καταρράκτη από ψηλά.
