Αγαπημένο σινεμά των παιδικών και των εφηβικών μου χρόνων, το Ατενέ υπήρξε επί σειρά ετών αφορμή για περίπατο στη Λευκωσίας, τόπος συνάντησης για καλές ταινίες, αλλά και για καλό φαγητό, με τα καλαμάκια δίπλα ακριβώς στο σινεμά να σου σπάνε τη μύτη κατά τη διάρκεια της προβολής. Οπότε, η διαδρομή ήταν σχεδόν προδιαγεγραμμένη. Παγωτό (παρφαί σοκολάτα, χειροποίητο) στην πλατεία Κολιάτσου, περίπατος μέχρι το Ατενέ, ταινία και στο καπάκι καλαμάκια με τηγανητές πατάτες, ακριβώς απέναντι, στα τραπεζάκια επί της πλατείας του Αγίου Ανδρέα.
Να σημειωθεί πως τα συγκεκριμένα καλαμάκια ήταν τα αμέσως νοστιμότερα (με μικρή διαφορά) από αυτά του Μετροπόλ, τα οποία συνδυάζονταν ιδανικά με ταινία στο σχεδόν διπλανό ομώνυμο θερινό ή στις παραδιπλανές ταράτσες του Μπρόντγουαίη και του Αελλώ. Ήταν τόσες οι κινηματογραφικές τσάρκες τα χρόνια εκείνα και όλες τους συνδεδεμένες με το πριν και το μετά τους.
Ήταν και το Αμίκο στην Προμηθέως, ήταν το Άλφα στην πλατεία Κολιάτσου, το Λιλά και το Ηλέκτρα φυσικά στον Άγιο Λουκά (ευτυχώς, αμφότερα ακόμα μαζί μας) και το αχανές ΑΒ πιο κάτω, με τα τρία τελευταία να οδηγούν σχεδόν αυτόματα για εκμέκ καϊμάκι ή για σικάγο στη Χαρά.
Το Ατενέ πάντως, ήταν μεταξύ αυτών που ξεχώριζαν, καθώς είχε μια αρχοντιά που την ενίσχυε και η ατμόσφαιρα της γειτονιάς, πολύ στα πάνω της τότε, με όμορφα σπίτια και όμορφο κόσμο. Το 1965 ξεκίνησε τη λειτουργία του, διατηρώντας μέχρι και στα τέλη των ’90s την κλασικό προγραμματισμό χειμερινών επαναλήψεων, με τρεις ταινίες την εβδομάδα, αλλά πάντοτε από μεγάλα γραφεία και με τίτλους κυριλέ, “σαλονάτους”. Τα τελευταία χρόνια της αρχικής λειτουργίας του έπαιζε ταινίες πρώτης προβολής, αλλά τα ζόρια είχαν ήδη αρχίσει να κάνουν την εμφάνισή τους.
Κατ’ αρχάς η γειτονιά άλλαζε, όχι με τόσο εμφανή τρόπο όσο σήμερα μεν, αλλά με ήδη ισχυρές τις ενδείξεις της μετανάστευσης των κατοίκων της προς τα βόρεια, αφήνοντας πίσω τους μια ανθρωπογεωγραφία διαφορετική. Παράλληλα, η πτώση των εισιτηρίων στα θερινά είχε ισχυροποιηθεί, με τις τεχνικές αδυναμίες τους σε εικόνα και ήχο να μην μπορούν να ανταπεξέλθουν στις απαιτήσεις των ταινιών Α’ Προβολής, αλλά και ευρύτερα με το κοινό να τα σνομπάρει. Όλοι σιγοψιθύριζαν τις νύχτες με φεγγάρι στα θερινά τα σινεμά μ’ αγιόκλημα και γιασεμιά, αλλά εισιτήρια δεν έκοβαν.
Το Ατενέ ειδικότερα εκείνη την περίοδο είχε φάει και έναν μεγάλο πόλεμο από τους περιοίκους για την ένταση του ήχου που τους ενοχλούσε, με αποτέλεσμα την τελευταία φορά που είχα πάει το καλοκαίρι του 1996 στην ταινία “Στους δύο οι τρεις… είναι πολλοί” να παίζει σχεδόν ψιθυριστά. Άντεξε επτά καλοκαίρια ακόμα και το φθινόπωρο του 2003 μάς αποχαιρέτισε, οριστικά όπως πιστεύαμε όλοι.
Και ξάφνου, το καλοκαίρι του 2022, σκάει μύτη στο Facebook ανάρτηση του Ατενέ που ανακοίνωνε την επαναλειτουργία του αλλά την ίδια στιγμή και κάτι άλλα μπερδευτικά, σχετικά με συναυλίες λαϊκών καλλιτεχνών τα Σαββατοκύριακα και παιδικές ταινίες τις καθημερινές. Ουδείς φαίνεται να καταλαβαίνει τι ακριβώς συμβαίνει, εν τω μεταξύ το Ατενέ εγκαινιάζεται μέσα στον Ιούλιο με συναυλία του Θέμη Αδαμαντίδη για να ακολουθήσει κάτι αντίστοιχο μία εβδομάδα μετά. Το καλοκαίρι περνά, ο προγραμματισμός είναι κάπως φύλλο και φτερό, κάποια στιγμή τον Σεπτέμβριο πραγματοποιείται αφιερωματική προβολή της ταινίας “Συνοικία το Όνειρο”, η σαιζόν τελειώνει και μεταξύ μας δεν ήμουν και πολύ σίγουρος πως το εγχείρημα θα επαναληφθεί.
Να όμως που το καλοκαίρι του 2023 βρίσκει το Ατενέ να λειτουργεί ως σινεμά σινεμαδένιο και μάλιστα με αγαπημένο προγραμματισμό θερινού παλαιάς κοπής, γεμάτο από κλασικές ταινίες, με τη συνεργασία της New Star που λειτουργεί τα τελευταία χρόνια το γειτονικό, ιστορικό Studio. Χάρη στην επανέκδοση του “Ό,τι μου αρνήθηκαν οι άνθρωποι” του Βιτόριο Ντε Σίκα λοιπόν, βρήκα την ευκαιρία να ξανασυναντηθώ με τον παλιό μου φίλο.
Ολόφωτο και γνώριμο, το Ατενέ σάς περιμένει απέναντι από την πλατεία του Αγίου Ανδρέα σαν να μην έχει περάσει μέρα από πάνω του. Ευτυχώς, παρά τα χρόνια της εγκατάλειψης, η επιγραφή του διασώθηκε, πάντοτε εις άπταιστον Γαλλικήν (Athenée) και διατηρώντας τον ξεχωριστό γραφισμό της, απλά με τα γράμματα σε γκρι χρώμα αντί του παλαιότερου μπορντώ. Η είσοδος πλέον είναι πιο εντυπωσιακή από παλιά, αφού στο σινεμά έχει ενταχθεί ο χώρος που κάποτε φιλοξενούσε το ψητοπωλείο, με αποτέλεσμα το Ατενέ να έχει μεγαλύτερη “βιτρίνα” που κοσμούν αφίσες από τις ταινίες που προβάλλονται και από τα “προσεχώς”.
Η προσθήκη του νέου χώρου χαρίζει στο σινεμά έναν φιλόξενο χώρο υποδοχής, εξίσου γεμάτο με αφίσες, όπου βρίσκεται το αρκούντως εξοπλισμένο μπαρ, αλλά και τραπέζια όπου μπορεί να περιμένει κανείς την έναρξη της προβολής. Για ταμείο μόνο μην ψάξετε, αφού και τα εισιτήρια τα προμηθεύεστε από το μπαρ.
Όταν έκανα τα πρώτα μου βήματα μέσα στη γνώριμη και αγαπημένη αυλή, δεν σας κρύβω ότι συγκινήθηκα, βλέποντας ατόφιο μπροστά μου το σινεμά που αγάπησα. Αν περιμένατε για κάποιον λόγο μια “ντιζαϊνάτη” και γεμάτη μοντερνιές ανακαίνιση, μάλλον θα απογοητευθείτε, αφού το Ατενέ μοιάζει ίδιο και απαράλλαχτο με τότε και ενδεχομένως να μην είναι καθόλου κακό αυτό. Η εις άπταιστον Ελληνικήν αυτή τη φορά επιγραφή με το όνομα του σινεμά επάνω από την οθόνη βρίσκεται κυρίαρχη στη γνώριμη θέση της, με μοναδική διαφορά τα χρώματα των γραμμάτων (κίτρινα από γκρι) και της κορνίζας που από γκρι είναι πλέον μπορντώ.
Οι καρέκλες, μολονότι νέες, είναι ρετρό, πλαστικές (της παλιάς καφετέριας), αλλά άνετες, τοποθετημένες σε δύο μπλοκ, επάνω σε γρασίδι και χαλίκι, με τρεις κάθετους τσιμεντένιους διαδρόμους ανάμεσά τους και με πολλά τραπεζάκια. Αν με ρωτάτε, η μαμά φύση είναι που έσωσε το σινεμά τόσα χρόνια που έμενε σκοτεινό, με τα μεγάλα δέντρα και τα φυτά ολόγυρα να παραμένουν ολοζώντανα χαρίζοντας καλοκαίρι και δροσιά. Χαριτωμένες είναι και οι διακριτικές φωτιστικές παρεμβάσεις στα πλαϊνά παρτέρια, αλλά πέραν αυτού βρίσκεστε σε ένα τυπικό και αγαπημένο σινεμά γειτονιάς.
Η προβολή είναι φυσικά ψηφιακή, χωρίς τεχνουργήματα και με καθαρά κοντράστ στη μεγάλη οθόνη που χάρη στο ύψος της εξασφαλίζει άνετη θέαση χωρίς εμπόδια από ψηλούς μπροστινούς. Ο ήχος (μονοφωνικός στη συγκεκριμένη ταινία) παίζει αποκλειστικά από περιφερειακά ηχεία που ακούγονται καθαρά και σε ένταση που δεν ενοχλεί.
• Ατενέ – Λευκωσίας 41, Πλατεία Αμερικής
