“Μη σου τύχει” του Φρανσίς Βεμπέρ, μετάφραση: Αντώνης Γαλέος, σκηνοθεσία-διασκευή: Αιμίλιος Χειλάκης, Μανώλης Δούνιας, πρωταγωνιστούν: Αιμίλιος Χειλάκης, Χριστόδουλος Στυλιανού, Τάνια Τρύπη, Ελένη Καρακάση, Ευγενία Ξυγκόρου, Νίνα Φώσκολου.
Ένας εκτελεστής της Μαφίας περιμένει υπομονετικά από το παράθυρο του ξενοδοχείου του, ακριβώς απέναντι από το δικαστικό μέγαρο, το “καρφί” των αφεντικών του που αποφάσισε να τους καταδώσει στην αστυνομία και να καταθέσει εναντίον τους. Προσηλωμένος, έμπειρος και απόλυτα οργανωμένος, γνωρίζει πως ο μάρτυρας κατηγορίας θα καταφθάσει στις 3 το μεσημέρι, οπότε προετοιμάζεται μεθοδικά για τη σφαίρα που θα του σφραγίσει το στόμα μια για πάντα.
Δυστυχώς για τον εκτελεστή, στο δίπλα δωμάτιο καταφθάνει ένας κουρελιασμένος ψυχικά άντρας, που επέλεξε την κάποτε νυφική σουίτα του ξενοδοχείου (τώρα “σπασμένη” σε δύο δωμάτια) για να γιορτάσει την επέτειό του με τη γυναίκα του, η οποία όμως τον εγκατέλειψε για την ψυχοθαρεπεύτριά της. Μετά από ένα απεγνωσμένο τηλέφωνο επανασύνδεσης, αποφασίζει να αυτοκτονήσει χωρίς επιτυχία, προκαλώντας την ανησυχία της υπεύθυνης του ξενοδοχείου που είναι έτοιμη να καλέσει την Αστυνομία.
Μπροστά στο ενδεχόμενο να καταστραφεί η αποστολή του, ο εκτελεστής δηλώνει πως θα έχει τον παρ’ ολίγο αυτόχειρα από κοντά (από ανθρώπινο ενδιαφέρον και έτσι) ούτως ώστε να τον προφυλάξει από τη χλεύη και την ταλαιπωρία μιας ενδεχόμενης ανάκρισης. Χωρίς να το ξέρει, όμως, παίρνει τη χειρότερη απόφαση της ζωής του.
Η παράσταση Μη σου τύχει, είναι μια ντελιριακή γαλλική κωμωδία που ανεβαίνει με εξίσου ντελιριακούς ρυθμούς στο θέατρο Αθηνών, χαρίζοντας γέλιο και ανέμελη ψυχαγωγία με πολύ μεγάλη επιτυχία. Κακά τα ψέματα, είναι λίγες οι κωμωδίες που παίζονται εκεί έξω, οπότε όσες τελικά βρίσκουν τον δρόμο τους προς το σανίδι οφείλουν να τιμήσουν το είδος με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, κάτι που η συγκεκριμένη το κατορθώνει απολαυστικά. Κατ’ αρχάς έχουμε να κάνουμε με ένα εξαιρετικό θεατρικό, το οποίο παρ’ ότι μετράει 55 χρόνια ζωής εξακολουθεί να κάνει εξαιρετικό γκελ χάρη στους καταιγιστικούς διαλόγους και την εξαιρετικά αστεία ιδέα του.
Γραμμένο το 1969 το “Μη σου τύχει”, από τον συγγραφέα και σκηνοθέτη Φρανσίς Βεμπέρ (δικό του μεταξύ άλλων και το εξαίσιο “Δείπνο Ηλιθίων”) με αρχικό τίτλο “Le contrat” (Το συμβόλαιο), γνωρίζει άμεσα πολύ μεγάλη επιτυχία, γεγονός που οδηγεί αναπόφευκτα και στην κινηματογραφική του διασκευή το 1973, με τον τίτλο “L’emmerdeur” που έχει πλέον αντικαταστήσει τον αρχικό σε όσα γαλλόφωνα ανεβάσματα ακολούθησαν. Η ταινία (“Ο κακός μπελάς” παίχτηκε στην Ελλάδα) σε σκηνοθεσία του έμπειρου Εντουάρ Μολιναρό είχε δύο εξαιρετικούς πρωταγωνιστές (ο Λίνο Βεντούρα ήταν ο εκτελεστής και ο Ζακ Μπρελ ο τεθλιμμένος σύζυγος), κέρδισε κοινό και κριτικούς και με τη σειρά της υπήρξε έμπνευση για το υπέροχο αμερικανικό ρημέικ του 1981, τα “Φιλαράκια”, σε σκηνοθεσία Μπίλλυ Γουάιλντερ με τον Γουώλτερ Ματάου και τον Τζακ Λέμον. Για την ιστορία, υπήρξε και γαλλικό ρημέικ το 2008 με τους Ρισάρ Μπερύ και Πατρίκ Τεμσίτ, το οποίο έγραψε και σκηνοθέτησε ο ίδιος ο συγγραφέας.
Το ευτυχές που συμβαίνει στη σκηνή του θεάτρου Αθηνών είναι πως όλη αυτή η -κινηματογραφικών προδιαγραφών- τρέλα και οι εξωφρενικοί θεατρικοί ρυθμοί εξυπηρετούνται στον απόλυτο βαθμό, στα όρια της υπερ-παραγωγής, με τα χαριτωμένα εφφέ, τα σκηνικά (Γιώργος Γαβαλάς), τα κοστούμια (Μαρία Κοντοδήμα) και τους φωτισμούς (Νίκος Βλασόπουλος) όχι μόνο να εξυπηρετούν αλλά και να κορυφώνουν το κωμικό τέμπο και να πλαισιώνουν δημιουργικά τον καλοκουρδισμένο θίασο. Φυσικά, μεγάλη σημασία στην επιτυχία της παράστασης κατέχει η απόδοση στα Ελληνικά δια χειρός Αντώνη Γαλέου που διατηρεί κατά το δυνατόν τα γαλλικά προσχήματα ενώ πλάθει λειτουργικά ελληνικά λογοπαίγνια.
Η αρμονική συνεργασία του Αιμίλειου Χειλάκη και του Μανώλη Δούνια στην σκηνοθεσία (ήδη δοκιμασμένη και στην υπέροχη “Μήδεια”) κρατά σε ευπρεπή όρια όλη την απαιτούμενη κωμική υπερβολή, ναι μεν “οδηγώντας” αποτελεσματικά το χιούμορ στην πλατεία, αλλά και εξυπηρετώντας κατά το (ελληνικά) δυνατόν τη γαλλική νοοτροπία του πρωτότυπου.
Εξίσου καλοδεχούμενες, οι αλλαγές στο φύλο των υπόλοιπων ανδρικών ρόλων (πλην ενδεχομένως του αστυνόμου στη ντουλάπα, που η μετατροπή του σε αστυνομικίνα δεν προσθέτει κάτι ουσιαστικό) ανεβάζουν τα κωμικά τερτίπια και τη ντελιριακή υπερβολή των χαρακτήρων. Εκεί πατά άλλωστε και η υπέρ-απολαυστική Ελένη Καρακάση που χαρίζει άπλετο γέλιο με κάθε της ενδυματολογική μεταμόρφωση ως άνθρωπος ορχήστρα και κατά πως φαίνεται μοναδική υπάλληλος του ξενοδοχείου.
Το ίδιο πράττει και η εξίσου αστεία Τάνια Τρύπη ως η ψυχοθεραπεύτρια-αντίζηλος του χαροκαμένου από τον έρωτα πρωταγωνιστή μας, τον οποίο ο Αιμίλειος Χειλάκης αποδίδει στην εντέλεια. Ειλικρινά τώρα, για ποιον λόγο είπαμε πως δεν είχε ξανακάνει κωμωδία μέχρι σήμερα; Οπλισμένος όχι μόνο με τη φωνή του την οποία χρησιμοποιεί ως μουσικό όργανο που υπογραμμίζει προτάσεις, λέξεις και συλλαβές, αλλά και με μια κινησιολογία αντιπροσωπευτικά εκφραστική της διαρκώς μεταβαλλόμενης ψυχοσύνθεσής του, κυριαρχεί σαρωτικός στη σκηνή, καταιγιστικά αστείος αλλά και με συναισθηματικά οριοθετημένη συνέπεια ως προς τον χαρακτήρα που υποδύεται, κάτω από το πέπλο της κωμωδίας.
Εξαιρετική η επιλογή του Χριστόδουλου Στυλιανού στον ρόλο του εκτελεστή, καθώς ανακινεί με απόλυτο αυτοέλεγχο κάθε μόριο του ταλαίπωρου ήρωα που υποδύεται, απειλητικός μα και διαλυμένος από το κακό που τον βρήκε στο δίπλα δωμάτιο. Η αυστηρότητα στη συμπεριφορά έναντι της διαρκούς απορίας στο βλέμμα για όλα όσα του συμβαίνουν στα καλά καθούμενα πλάθουν έναν χαρακτήρα πλήρως αστείο που όμως σπάνια κάνει ο ίδιος αστεία πράγματα, γεγονός που τον καθιστά ακόμα πιο αστείο.
Πανέμορφη όπως προστάζει ο ρόλος, δυναμικά χειραφετημένη και με βλέμμα που αστράφτει ως αντίδραση στα όσα εξελίσσονται γύρω της αναπάντεχα, η Ευγενία Ξυγκόρου αποδίδει ουσιαστικά τον ρόλο της συζύγου, η απιστία της οποίας πυροδοτεί όλο αυτό το τρελοκομείο.
• Αθηνών – Βουκουρεστίου 10, Κέντρο
Παραστάσεις: Τετάρτη στις 19:30, Πέμπτη & Παρασκευή στις 21:00, Σάββατο στις 18:00 & 21:00, Κυριακή στις 19:00.
