“Χορευτική πανούκλα” του Κωνσταντίνου Μάρκελλου, σκηνοθεσία: Κωνσταντίνος Μάρκελλος, πρωταγωνιστούν: Ελένη Στεργίου, Γιάννης Μαστρογιάννης, Χρήστος Παπαδόπουλος, Ίλυα Άλγκερ, Μυρτώ Παπά, Σταύρος Ζαφείρης, Λευτέρης Βενιάδης, Κωνσταντίνος Μάρκελλος.
Όταν μία γυναίκα αρχίζει να χορεύει αδικαιολόγητα στην κεντρική πλατεία του Στρασβούργου τον Ιούλιο του 1518, ουδείς περίμενε τη μανία που θα ακολουθούσε. Σύντομα και κάποιοι άλλοι κάτοικοι της πόλης βρέθηκαν να χορεύουν δίπλα της, ενώ όσο περνούσαν οι ημέρες, οι δεκάδες έγιναν εκατοντάδες και πολύ γρήγορα χιλιάδες όλοι αυτοί που έκαναν το κορμί τους να συσπάται στον ρυθμό μιας σιωπηλής μουσικής, χωρίς να μπορούν να σταματήσουν, παρά μόνο όταν έπεφταν κάτω από την εξάντληση ή ακόμα χειρότερα όταν πέθαιναν από την πείνα, τη δίψα και το σωματικό άλγος.
Έναντι αυτών των πρωτόγνωρων γεγονότων, μεγάλη κόντρα ξεσπά μεταξύ της διοικητικής και της εκκλησιαστικής εξουσίας της πόλης, για τον τρόπο με τον οποίο θα μπορούσαν να βάλουν φρένο σε αυτό το αλλόκοτο ξέσπασμα των φτωχών της πόλης, εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα πως αυτή η ασθένεια δεν θα ήταν μεταδοτική προς τους ίδιους αλλά και τους αριστοκράτες του Στρασβούργου. Και κάπως έτσι, πάντα στο πλαίσιο του ποιος θα πάρει το πάνω χέρι μετά από την επίλυση του προβλήματος, κράτος και εκκλησία αρχίζουν να εφαρμόζουν μια σειρά από πειραματικές “θεραπείες”, ζητώντας παράλληλα τη συναίνεση των πασχόντων.
Όσο κι αν ακούγονται απίστευτα, τα γεγονότα αυτά έχουν ιστορική βάση, ενώ μέχρι και σήμερα τα αίτια που τα προκάλεσαν παραμένουν άγνωστα. Μαζική ψύχωση; Κοινωνικό ξέσπασμα; Επίδραση παραισθησιογόνων που ελήφθησαν κατά λάθος; Οι θεωρίες παραμένουν ανοιχτές για το συμβάν στο Στρασβούργο, το πρώτο που χαρακτηρίστηκε επίσημα ως “χορεομανία”, για να ακολουθήσουν και κάποια άλλα αργότερα, μικρότερης κλίμακας, σε άλλα μέρη. Πάντως, στην περίπτωση της παράστασης που παρακολούθησα με ενθουσιασμό στη Σκηνή Ωμέγα του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά, σημασία δεν έχουν διόλου τα αίτια των γεγονότων αυτών όσο η “ερμηνεία” που τους δίνει ο Κωνσταντίνος Μάρκελλος, σε αυτήν την τόσο ψυχαγωγική (με την πλήρη έννοια του όρου) ανάγνωση που προτείνει.
Κάπου μεταξύ σύγχρονου θεάτρου δρόμου και περιπλανώμενου θιάσου στα σκοτεινά εκείνα χρόνια του μεσαίωνα, η “Χορευτική πανούκλα” είναι μια διασκεδαστική, όσο και γλυκόπικρη, ανελέητη σάτιρα των πολιτικών, κοινωνικών και εκκλησιαστικών δομών, που δεν αφήνει τίποτα όρθιο στο πέρασμά της, ούτε καν τα Media.
Με μια ομάδα ταλαντούχων ηθοποιών που μοιάζουν με πλανόδιους καλλιτέχνες που διαρκώς αυτοσχεδιάζουν (ενώ στην πραγματικότητα τα πάντα είναι εξαιρετικά καλοκουρδισμένα και σχεδιασμένα μέχρι την τελευταία λεπτομέρεια), ο συγγραφέας και σκηνοθέτης της παράστασης που κι ο ίδιος κρατά κάποιους ρόλους για τον εαυτό του, βλέπει ορθώς τη “Χορευτική πανούκλα” ως ευκαιρία για μιούζικαλ, μοιράζοντας τη δράση σε αυτόνομα κεφάλαια, εναλλάσσοντας την πρόζα με τον μονόλογο και το τραγούδι.
Με τον τρόπο αυτό, ακούγονται επί σκηνής εξαιρετικά σοβαρά και επίκαιρα πράγματα, αλλά με τρόπο ανάλαφρο και χιούμορ μετρημένο, που κατορθώνει να προκαλεί χαμόγελα (αλλά και γέλιο) ενόσω σε κάνει να σκέφτεσαι όλα όσα βλέπεις και ακούς και να τα περνάς αστραπιαία από μια σήτα κριτικής σκέψης. Εξαιρετική επιτυχία σε όλο αυτό έχουν η πρωτότυπη μουσική και τα τραγούδια που συνέθεσε ειδικά για την παράσταση ο Λευτέρης Βενιάδης (που στην έναρξη μας υποδέχεται ως κομπέρ) και τα οποία παίζει ζωντανή ορχήστρα.
Σαν μεσαιωνικό ραπ, διονυσιακό ξέσπασμα ή εκκλησιαστικά χορικά κάποια από τα τραγούδια, με κάποια άλλα από αυτά να συντάσσονται πλήρως με τις επιταγές ενός σύγχρονου μιούζικαλ, όλα μαζί όχι μόνο λειτουργούν ως καλοδεχούμενο διάλειμμα στην κατά βάθος στενάχωρη ιστορία, μα πάνε την αφήγηση μπροστά, δίνοντας το συνολικό στίγμα και το τέμπο της παράστασης. Εξόχως (πολυ)λειτουργικά τα κοστούμια και ο σκηνικός διάκοσμος της Νίκης Ψυχογιού, που παρέα με τους φωτισμούς του Σάκη Μπιρμπίλη διαμορφώνουν έναν χώρο που διαρκώς κινείται μεταξύ του φαντασιακού και της άχρονης πραγματικότητας.
Σε ένα εναλλακτικό σύμπαν, το τραγούδι “Στη λαιμητόμο” θα έπρεπε να παίζει λούπα στα ραδιόφωνα.
Δημοτικό Θέατρο Πειραιά – Σκηνή Ωμέγα
Λεωφόρος Ηρώων Πολυτεχνείου 32, Πειραιάς (είσοδος από Αγίου Κωνσταντίνου)
Παραστάσεις (έως 30/5): Δευτέρα & Τετάρτη στις 21:00, Σάββατο στις 18:00