Σέρρα – Η Ψυχή του Πόντου: Μια τρυφερή και ερωτική ιστορία στα σκληρά χρόνια της Γενοκτονίας των Ποντίων με την ηθοποιό Χρύσα Παπά. 

Το επικό μυθιστόρημα του Γιάννη Καλπούζου «Σέρρα – H ψυχή του Πόντου» ζωντανεύει και πάλι στο θεατρικό σανίδι με τη Χρύσα Παπά να πραγματοποιεί επί σκηνής του Θεάτρου Άνεσις ένα βαθιά συναισθηματικό ταξίδι.

Η αγαπημένη ηθοποιός Χρύσα Παπά γίνεται η φωνή και το σώμα 12 συνολικά προσώπων και αφηγείται μια τρυφερή ιστορία στα δύσκολα χρόνια της Γενοκτονίας των Ποντίων που δεν αφήνει κανέναν ασυγκίνητο. Μπροστά στα μάτια των θεατών που παρακολουθούν με κομμένη την ανάσα ως και το τέλος της παράστασης, ξετυλίγεται η τοιχογραφία του Ποντιακού Ελληνισμού από το 1910 ως το 1962 στην Τουρκία και στη Σοβιετική Ένωση.

Το έργο, χωροχρονικά τοποθετημένο στην περίοδο του εκτοπισμού των Αρμενίων από την Τραπεζούντα τον Ιούνιο του 1915, αποτυπώνει αριστοτεχνικά την ψυχή του Ποντιακού Ελληνισμού. Διασκευάστηκε για το θέατρο από τον ίδιο τον δημιουργό, ενώ τη σκηνοθεσία υπογράφει ο καταξιωμένος σκηνοθέτης Σωτήρης Χατζάκης.

Η Χρύσα Παπά που υποδύεται πληθώρα ανδρικών και γυναικείων ρόλων σε διαδοχικές μεταμορφώσεις, μιλάει στο urbanlife.gr για τη μοναδικότητα αυτής της παράστασης, τις υψηλές απαιτήσεις της, αλλά και για την ξεχωριστή εμπειρία που χαρίζει στο σύνολο των θεατών, ανεξαρτήτως καταγωγής.

 

 

Είχα πολύ καιρό να βρεθώ σε μία παράσταση όπου ένα ολόκληρο θέατρο σείεται από το παρατεταμένο χειροκρότημα των όρθιων και συγκινημένων θεατών. Πώς αισθάνεστε για τη μεγάλη αγάπη που εισπράττετε από το κοινό;
Η αλήθεια είναι πως το βιώνω αυτό σε κάθε παράσταση και είναι πάρα πολύ συγκινητικό. Κι αυτό ξεκινά από το γεγονός ότι το «Σέρρα» αποτελεί τόσο μια εμπειρία -και για μένα προσωπικά- όσο και ένα ταξίδι που κάνουμε κάθε φορά μαζί με τους θεατές. Όλοι αυτοί οι «συνοδοιπόροι» αντιδρούν με τον ίδιο ακριβώς τρόπο στο τέλος του ταξιδιού μας… και το συναίσθημα είναι πολύ όμορφο.

 

Η παράσταση έχει ποικίλες αποχρώσεις με βασικό κάδρο την ιστορία που γνωρίζουμε και πάντοτε μας φορτίζει συναισθηματικά. Ωστόσο ποια θεωρείτε ότι είναι τα στοιχεία που αγγίζουν περισσότερο τις ευαίσθητες χορδές του κοινού;
Δεδομένου ότι το «Σέρρα» αφηγείται μια ερωτική και τρυφερή ιστορία σε πολύ σκληρά χρόνια, εκτιμώ πως αυτό που συγκινεί τον θεατή δεν είναι τα αμιγώς ιστορικά γεγονότα, τα οποία διαβάζουμε και σε ένα βιβλίο ιστορίας, σε εγκυκλοπαίδειες ή στο ίντερνετ, μόνα τους και ξερά. Αυτό που τον συγκινεί πραγματικά είναι ότι γίνεται ένα με την ιστορία των ανθρώπων της και επειδή ο έρωτας και η αγάπη είναι διαχρονικά συναισθήματα ό,τι κι αν συμβεί, σε όποια εποχή και να ζούμε- όλοι μας πάνω κάτω τα έχουμε νιώσει χωρίς να έχουμε βιώσει ευτυχώς παρόμοιες καταστάσεις- κατανοούμε και ερχόμαστε κοντά με τους ήρωες αυτού του έργου.

 

Ο μονόλογος συγκαταλέγεται στα δύσκολα θεατρικά είδη. Ωστόσο, εδώ αντιλαμβάνεται κανείς ότι οι απαιτήσεις ήταν αρκετά υψηλότερες καθώς κληθήκατε να γίνετε σώμα και φωνή 12 προσώπων και να μπείτε στη ψυχοσύνθεσή τους. Αυτό για εσάς αποτέλεσε πρόκληση και ταυτόχρονα στοίχημα;
Δεν το είδα ακριβώς σαν πρόκληση, αλλά σαν έναν πολύ σοβαρό και σημαντικό λόγο να δουλέψω πάρα πολύ και να μπορέσω να γίνω ένα με αυτή την ιστορία, ώστε να περάσει και μετά στο κοινό. Αναμφίβολα όμως, ο μονόλογος είναι ένα δύσκολο είδος. Ο συγκεκριμένος έχει μία επιπλέον ιδιαιτερότητα. Μέσα από τη «Λεμονιά» που είναι η κεντρική αφηγήτρια της ιστορίας, γίνομαι ο αγωγός για να περάσουν οι 12 ρόλοι και όλα τα ιστορικά γεγονότα μπροστά από τα μάτια των θεατών.

 

Αν εξαιρέσουμε τη Λεμονιά, που είναι ο βασικός ρόλος, ποια άλλα πρόσωπα που παρελαύνουν μέσα από σας αφηγήσεις σας, σας αγγίζουν προσωπικά;
Η Φιλάνθη, η μάνα! Με συγκινεί πάρα πολύ! Ειδικά με τον τρόπο που βιώνει τις καταστάσεις, όπως και με τη στιγμή της συγχώρεσης στο τέλος. Παράλληλα με την ιστορία αγάπης, περιγράφεται επίσης η φρικαλεότητα και η βιαιότητα που βιώνουν οι χαρακτήρες εν μέσω πολέμου. Ωστόσο το έργο, δεν μένει μόνο σε αυτό, αλλά καταφέρνει να αφήσει μια πιο αισιόδοξη και ελπιδοφόρα χροιά σε αυτή τη σκληρή εποχή που πάλι ζούμε.

Για μένα αυτό το έργο εξυμνεί το μεγαλείο της ζωής και της συγχώρεσης. Είναι ένα έργο πάρα πολύ ερωτικό και τρυφερό, όπου όμως όλος αυτός ο έρωτας και η τρυφερότητα μαυρίζουν από τα ιστορικά γεγονότα. Η βάση μας είναι η Γενοκτονία των Ποντίων… ωστόσο, αυτό το έργο αφορά όλους τους ανθρώπους, από όπου κι αν κατάγονται και μιλάει για τη βία, ανεξαρτήτως καταγωγής, φύλου κλπ. Για μένα είναι ένα πανανθρώπινο έργο και μπορεί να έχει εφαρμογές σε πάρα πολλά πράγματα. Δυστυχώς… Γιατί θα ήταν ευχής έργο να αναφερόμαστε σε κάτι που έχει να κάνει μόνο με το παρελθόν και να μην μπορούμε να κάνουμε αναγωγή στο σήμερα. Να λέμε: «Τι ωραία που εξαλείφθηκαν όλα αυτά». Αλλά δυστυχώς όχι…..

 

Το έργο αφορά όλους τους ανθρώπους ανεξαρτήτως καταγωγής, παρόλα αυτά σας έχετε ρίζες από τον Πόντο από την πλευρά του πατέρα σας. Αυτό προσδίδει στο έργο μια μεγαλύτερη συναισθηματική αξία για εσάς;
Προσδίδει ως προς τα ακούσματά μου τα μουσικά και όσα έχω ακούσει γενικότερα από τους γονείς και τους παππούδες μου. Βεβαία πιστεύω πως και να μην ήμουν Πόντια, αν ασχολούμουν και πάλι με το συγκεκριμένο έργο, θα ένιωθα την ίδια συγκίνηση. Σίγουρα όμως, επειδή έχω μεγαλώσει με τον ήχο της λύρας ως παιδί, κάτι επιπλέον δονείται μέσα μου, που έχει να κάνει με τη δική μου ζωή και υπόσταση.

 

 

Το «Σέρρα» είναι μια παράσταση που θα μπορούσε να επαναλαμβάνεται επί σειρά ετών;
Το εύχομαι! Η επιθυμία μου και η λαχτάρα μου είναι να πω αυτή την ιστορία παντού και να κάνω αυτό το ταξίδι με όλο τον κόσμο. Φαντάζομαι βέβαια ότι εκτός από την ψυχική αντοχή, εξίσου σημαντικό ρόλο παίζει και η σωματική (γελάει).  Δεν μπορείτε να φανταστείτε τι δουλειά χρειάζεται γι’ αυτή την παράσταση. Και όχι μόνο κατά τη διάρκειά της. Εννοώ καθημερινά… Όλα αυτά τα χρόνια που καταπιάνομαι με αυτό το έργο. Θα σας πω ένα απλό πράγμα… Εγώ γυμνάζομαι ούτως ή άλλως, γιατί μου αρέσει η γυμναστική σαν τρόπος ζωής.

Ωστόσο η προπόνησή μου είναι επισταμένη με γνώμονα τις απαιτήσεις της συγκεκριμένης παράστασης. Όπως και η φωνητική, που κάνω ούτως ή άλλως εδώ και χρόνια, γιατί οφείλω να κάνω σαν ηθοποιός. Η φωνή μου είναι το μέσο μου. Βέβαια, έχω εστιάσει στην εξέλιξη της τεχνικής μου για την παράσταση και όχι μόνο.

 

Δεν σας κρύβω ότι κι εγώ ο ίδιος αναρωτήθηκα, πόση ώρα μπορεί να χρειάζεστε μετά το τέλος της παράστασης για να συνέλθετε.
Μου παίρνει αρκετή ώρα κυρίως για να κάνω αποθεραπεία στο σώμα μου, μιλώντας για τεχνικά ζητήματα. Δεν είναι τόσο το ψυχολογικό κομμάτι, που κι αυτό είναι έντονο μέσα σε μιάμιση ώρα, κάνοντας τόσες αλλαγές, αλλά με τα χρόνια και τη σωστή τεχνική, αυτό κάπως κουμαντάρεται. Η αποθεραπεία όμως στο σώμα για να μπορώ να ανταπεξέλθω και να είμαι πρώτα από όλα καλά στην υγεία μου είναι μια διαδικασία τουλάχιστον δύο ωρών. Γενικά, για μένα χρειάζεται καθημερινή δουλειά… σώμα, φωνή, τεχνική, μελέτη.

 

 

Πληροφορίες:
Σέρρα – Η Ψυχή του Πόντου – Θέατρο Άνεσις – Μικρή Σκηνή

Ημέρες & ώρες παραστάσεων:
Παρ, Σαβ & Κυρ: 21:00

Διάρκεια: 90 λεπτά χωρίς διάλειμμα
Εισιτήρια: 16€ γενική είσοδος
14€ φοιτητικό, ανέργων, ΑμεΑ