Το γιαούρτι είναι τροφή σε κρεμώδη κατάσταση που παράγεται από γάλα που έχει υποστεί ζύμωση. Το γιαούρτι έχει απαλή υφή με ελαφρώς όξινο άρωμα που οφείλεται στο γαλακτικό οξύ που περιέχει. Έχει υψηλή θρεπτική αξία, μπορεί δε να παραχθεί από γάλα αγελάδας, προβάτου και βούβαλου.
Το γιαούρτι, στη σημερινή του μορφή και χρήση, πιθανότατα προήλθε από περιοχές που σήμερα ανήκουν στην Τουρκία, αν και υπάρχουν αναφορές στον ινδοϊρανικό πολιτισμό του 500 π.Χ. που το αναφέρουν ως τροφή των θεών (μαζί με μέλι). Αγελαδινό γάλα χρησιμοποιείται κυρίως στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη, ενώ πρόβειο γάλα προτιμάται στην Τουρκία και τη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Το βουβαλίσιο γάλα χρησιμοποιείται συχνότερα στην Αίγυπτο και στην Ινδία.
→ Το 1900 ο Ρώσος Νομπελίστας επιστήμονας, φυσιολογίας και ιατρικής, Dr Elias Metchinikoff ανακάλυψε ότι τα λιπαρά του γάλακτος γίνονται πιο εύπεπτα εξουδετερώνοντας τα παθογόνα μικρόβια του γαστρεντερικού σωλήνα και μελέτησε τη συσχέτιση με τα πρώιμα γηρατειά στους ανθρώπους. Το συμπέρασμα της μελέτης ήταν, ότι η μακροβιότητα του ανθρώπου οφείλονται στο γιαούρτι.
⇒ Το γιαούρτι ικανοποιεί την ανάγκη για ένα υγιεινό σνακ, εύκολο και γρήγορο και ταυτόχρονα είναι εξαιρετικά πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά. Ο συνδυασμός των συστατικών συμβάλλει στη γρήγορη ανάπτυξη του οργανισμού και στη διατήρηση της υγείας του ανθρώπου.
Θρεπτικα συστατικά.
→ Πρωτεΐνες: Είναι πλούσια πηγή Πρωτεϊνών μεγάλης βιολογικής αξίας.
→ Μέταλλα και Ιχνοστοιχεία: Αποτελεί πλούσια πηγή Ασβεστίου και, Μαγνησίου, Καλίου, Φωσφόρου. Το ασβέστιο είναι περισσότερο (γιατί και τα υπόλοιπα συστατικά περιέχονται σε συμπυκνωμένη μορφή). Επίσης περιέχει μεγάλη ποσότητα ψευδαργύρου.
→ Βιταμίνες: Περιέχει βιταμίνες, όπως Βιταμίνη Β12 και Β2. Περιέχει δε και αρκετή ποσότητα βιταμινών Α και D . Οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β αυξάνονται με την επίδραση των βακτηριδίων και έτσι, η σχέση με το γάλα, διευκολύνει την εντερική απορρόφηση του ασβεστίου, φωσφόρου και μαγνησίου.
→ Υδατάνθρακες: Το γιαούρτι περιέχει μόνο λίγους Υδατάνθρακες.
→ Γαλακτικό οξύ: Η λακτόζη του γάλακτος με το ξίνισμα μετατρέπεται σε γαλακτικό οξύ γι’ αυτό τα άτομα, που έχουν δυσανεξία στο γάλα έχουν τη δυνατότητα να τρώνε γιαούρτι. Το γαλακτικό οξύ που περιέχει έχει αντισηπτικές ιδιότητες για το πεπτικό σύστημα, εμποδίζοντας την ανάπτυξη επιβλαβών μικροοργανισμών.
→ Ζωντανούς μικροοργανισμούς: Περιέχει ζωντανούς μικροοργανισμούς (οι οποίοι προκύπτουν μετά τη ζύμωση του γάλακτος), η επίδραση των οποίων είναι σημαντική, γιατί: βελτιώνουν τις γαστρικές εκκρίσεις, ρυθμίζουν την ισορροπία της εντερικής χλωρίδας, εμποδίζουν την απορρόφηση τοξινών, παράγουν ουσίες και φυσικά αντιβιοτικά ικανά να καταστρέψουν βακτηρίδια που προκαλούν ασθένειες όπως τη φυματίωση.
Ειδη γιαουρτιου
→ Στραγγισμένο (με διαδικασία απομάκρυνσης του ορρού του γάλακτος) με πλήρες γάλα αγελάδος και ανθόγαλα με λιπαρά που κυμαίνονται από 10% έως 0% (Light). Έχει σφιχτή και κρεμώδη υφή και κυκλοφορεί σε πλαστικές συσκευασίες από 170 γρ. έως και ενός κιλού (όπως και το γιαούρτι σακούλας) αλλά και χύμα.
→ Κλασικό αγελάδας ή πρόβειο (χωρίς ανθόγαλα) με λιπαρά από 4% έως και 0% (Light). Είναι πιο ρευστό από το στραγγισμένο. Παρασκευάζεται από αποβουτυρωμένο ή ημιαποβουτυρωμένο, νωπό ή συμπυκνωμένο γάλα.
→ Στην Ελλάδα κυκλοφορούν και τα γιαούρτια με πέτσα (υψηλή συγκέντρωση λιπαρών στην επιφάνεια), από παραδοσιακές γαλακτοκομικές μονάδες, σε πλαστικές ή πήλινες συσκευασίες.
→ Γιαούρτια ως λειτουργικά τρόφιμα (δηλαδή τρόφιμα με προσθήκη ουσιών με σκοπό τη βοήθεια σε προβλήματα υγείας) που βοηθούν σε προβλήματα δυσκοιλιότητας.
→ Επιδόρπια γιαουρτιού με προσθήκη φρούτων ή μελιού ή ζάχαρης ή μπισκότων ή δημητριακών και σε διάφορους άλλους συνδυασμούς.
Το γιαούρτι πρέπει να αποτελέσει αναπόσπαστο κομμάτι της ημερήσιας διατροφής όλων, αφού έχει μεγάλη βιολογική αξία και μπορεί και δρα τόσο προληπτικά όσο και θεραπευτικά στον ανθρώπινο οργανισμό, προάγοντας έτσι την υγεία
