Η γραβάτα ή λαιμοδέτης είναι ένα μακρύ ύφασμα το οποίο φοριέται γύρω από τον λαιμό, κάτω από το κολάρο του πουκάμισου και δένεται μπροστά από το λάρυγγα, με τις άκρες του να κρέμονται μπροστά από το πουκάμισο καλύπτοντας τα κουμπιά του. Θεωρείται επίσημο ένδυμα και αξεσουάρ του άνδρα σε ανάλογους εργασιακούς κυρίως χώρους.
• Η ετυμολογία της λέξης γραβάτα (Gravat) στα αγγλικά προέρχεται από τη γαλλική λέξη (Gravate), δηλαδή Κροάτης (Croat) καθώς από τους Κροάτες διαδόθηκε, η μόδα του μαντιλιού, δεμένου γύρω από τον λαιμό. Η γραβάτα είναι συνδεδεμένη με τους Κροάτες. Δεν την ανακάλυψαν, αλλά τη διέδωσαν ως αξεσουάρ, στην Ευρώπη του 17ου αιώνα.
Οι Κροάτες στρατιώτες που, συμμετείχαν στον τριακονταετή πόλεμο (1618 – 1648) ήταν αναγνωρίσιμοι, από τα μαντήλια που, είχαν δεμένα στο λαιμό τους, πρόγονο της γραβάτας. Το 1635 όταν περίπου 6.000 Κροάτες στρατιώτες, υπηρετούσαν στη Γαλλία, ένα σύνταγμά τους, επισκέφθηκε το Παρίσι και παρουσιάστηκαν μπροστά στον Λουδοβίκο τον 14ο, για να αποσπάσουν, τους επαίνους του και εντυπωσίασαν, τον γνωστό για την καλαισθησία του, Γάλλο μονάρχη, με τα μανδήλια γύρω στο λαιμό τους.
Η γραβάτα αλλάζει πλήρως την εικόνα ενός άνδρα και διαφυλάσσει τη δύναμή του. Mε την πολυχρωμία της και την πειθαρχία, του δεμένου κόμπου είναι σύμβολο του πολιτισμένου κόσμου και ένδειξη δημοκρατίας. Συμβολίζει επίσης την ισόρροπη σχέση ελευθερίας και υπευθυνότητας που, είναι το θεμέλιο της δημοκρατίας και του σύγχρονου πολιτισμού, εκφράζει δε τη χαρά της ζωής και την αρετή του μέτρου.
• Σε πολλές χώρες υπάρχουν δημόσιοι χώροι (καζίνο, εστιατόρια πολυτελείας κλπ) στους οποίους απαγορεύεται η είσοδος χωρίς γραβάτα (ή παπιγιόν).
• Εναντίον της «κυριαρχίας» της γραβάτας στην επίσημη ανδρική εμφάνιση έχουν κατά καιρούς προβληθεί διάφορα εναλλακτικά πρότυπα, όπως το ζιβάγκο ή το σακάκι κοστουμιού που κουμπώνει μέχρι τον λαιμό («κινέζικος γιακάς»).
• Αν και υπάρχουν 85 θεωρητικοί τρόποι να δεθεί ο κόμπος της γραβάτας και δέκα κόμποι, ο πιο γνωστός και απλός είναι ο διπλός κόμπος του Δούκα του Ουίντσορ.
• Στην Πολωνία υπάρχει μη επίσημη “ημέρα χωρίς γραβάτα” (2 Ιουνίου)[1][2] κατά την οποία όσοι εργάζονται σε χώρους που παραδοσιακά πρέπει να φορούν γραβάτα πηγαίνουν στις εργασίες τους χωρίς γραβάτα.
• Ο δρ. Μάριαν Μπούσιτς, ιδρυτής και πρόεδρος της «Academia Cravatica» την θεωρεί σημαντική ανακάλυψη, σύμβολο του κομψού και πνευματώδους άνδρα και εδώ και πολλά χρόνια ο ίδιος έχει αφοσιωθεί σε ό,τι σχετίζεται με το συγκεκριμένο αξεσουάρ ως ισχυρό μέσο, με το οποίο μπορούν να μεταβιβαστούν μηνύματα και αξίες και να υπάρξει επικοινωνία με όλο τον κόσμο.
