Η αναπνοή σε επίπεδο οργανισμού είναι ή διαδικασία με την οποία ένας οργανισμός προσλαμβανει οξυγόνο και αποβάλλει διοξείδιο του άνθρακα. Η λειτουργία αυτή συντηρεί την κυτταρική αναπνοή, δηλαδή την διαδικασία που πραγματοποιείται στα κύτταρα του οργανισμού, για την παραγωγή ενέργειας. Για την λειτουργία της αναπνοής υπάρχει σε κάθε οργανισμό ξεχωριστό σύστημα οργάνων , το αναπνευστικό σύστημα.
Λειτουργία
Για να γίνει μία εισπνοή, το αναπνευστικό κέντρο διεγείρει το διάφραγμα και τους εισπνευστικούς μυς, οι οποίοι συστέλλονται και προκαλούν αύξηση του όγκου της θωρακικής κοιλότητας και συνεπώς και των πνευμόνων. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την εισροή αέρα στους πνεύμονες. Η εκπνοή φυσιολογικά γίνεται παθητικά. Οι μύες χαλαρώνουν, ο όγκος της θωρακικής κοιλότητας μειώνεται και έτσι ο αέρας εξωθείται από τους πνεύμονες.
Αναπνέουμε 18 φορές το λεπτό χωρίς καν να το προσέχουμε ή να το αντιλαμβανόμαστε, αφού η αναπνοή είναι μια παθητική διεργασία που κάνουμε υποσυνείδητα. Παρ’ όλα αυτά, δεν είναι καθόλου απίθανο να μην αναπνέουμε σωστά και να κάνουμε λάθη.
Οι πιο συνηθισμένες κακές συνήθειές μας σε σχέση με την αναπνοή μας είναι ότι με το πολυάσχολο και γεμάτο πρόγραμμά μας τείνουμε να έχουμε ρηχή αναπνοή, επειδή είναι ευκολότερη και απαιτεί λιγότερη προσπάθεια, ότι αναπνέουμε από το στόμα με αποτέλεσμα να υποβαθμίζεται έτσι η ποιότητα του αέρα που φτάνει τελικά στους πνεύμονές μας, και τέλος ότι δεν αναπνέουμε θωρακικά, χρησιμοποιώντας το διάφραγμά μας, αλλά κοιλιακά.
Η αναπνοή είναι μία απολύτως απαραίτητη λειτουργία του οργανισμού μας,
αφού είναι συνυφασμένη με την ίδια μας τη ζωή.
Αναπνοη από το διαφραγμα
Ξαπλώνουμε (ανάσκελα στο κρεβάτι με τα χέρια και τα πόδια μας τεντωμένα και τοποθετούμε ένα ελαφρύ βιβλίο στο στομάχι μας. Κατ’ αρχάς, παίρνουμε μία βαθιά και μεγάλη εισπνοή από τη μύτη και προσπαθούμε στη διάρκειά της να ανεβάσουμε το βιβλίο προς τα πάνω σπρώχνοντάς το ουσιαστικά με το κοιλιακό μας τοίχωμα. Στη συνέχεια, εκπνέουμε ήρεμα και προσπαθούμε να κατεβάσουμε το βιβλίο ρουφώντας το στομάχι μας.
Γιατί;
Η πρακτική αξία της εκπαίδευσης του διαφράγματος και της σωστής αναπνοής έγκειται στο ότι οι ιστοί, καθώς οξυγονώνονται επαρκώς, λειτουργούν καλύτερα, και αυτό αντικατοπτρίζεται στην καθημερινή μας ζωή. Έτσι, έχουμε καλύτερη ποιότητα ύπνου, μεγαλύτερες αντοχές, λιγότερη σωματική αλλά και πνευματική κούραση. Όλα αυτά γίνονται αντιληπτά αν σκεφτούμε πως η καλή οξυγόνωση των ιστών συμπεριλαμβάνει και τον εγκέφαλο, που κουράζεται δυσκολότερα, εξασφαλίζοντάς μας έτσι πνευματική διαύγεια.
→Οι κινήσεις του διαφράγματος κατά τη διάρκεια της άσκησης της αναπνοής κάνουν μασάζ στο στομάχι, το λεπτό έντερο, το ήπαρ και το πάγκρεας. Η επάνω κίνηση του διαφράγματος κάνει επίσης μασάζ στην καρδιά. Όταν εισπνέουμε αέρα το διάφραγμά κατεβαίνει και η κοιλιά επεκτείνεται. Με τη δράση αυτή τα ζωτικά όργανα κάνουν μασάζ και βελτιώνεται η κυκλοφορία σε αυτά. Η ελεγχόμενη αναπνοή ενισχύει επίσης και τονώνει τους κοιλιακούς μυς.
Tips
→Στους πνεύμονες του ανθρώπου υπάρχουν 700 εκατομμύρια πνευμονικές κυψελίδες, οι οποίες έχουν συνολική επιφάνεια 70m2. Τόση επιφάνεια έχει περίπου ένα γήπεδο αντισφαίρισης.
→Κατά την εφηβεία η τεστοστερόνη προκαλεί απότομη ανάπτυξη του λάρυγγα και ειδικά του θυροειδούς χόνδρου. Έτσι, αυξάνεται και το μήκος των φωνητικών χορδών. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τα αγόρια να έχουν πιο βαθειά φωνή. Ο θυροειδής χόνδρος διακρίνεται εξωτερικά. Είναι αυτό που ονομάζουμε «το μήλο του Αδάμ».
→Η ταχύτητα του αέρα που βγαίνει κατά το φτάρνισμα μπορεί να φτάσει τα 450 km ανά ώρα.
→Το σώμα μας έχει σχεδιαστεί για να απελευθερώσει το 70% των τοξινών του μέσω της αναπνοής. Εάν δεν αναπνέει αποτελεσματικά, δεν γίνεται σωστά η απομάκρυνση των τοξινών από το σώμα σας. Όταν εκπνέουμε αέρα από το σώμα μας απελευθερώνει διοξείδιο του άνθρακα που έχει περάσει από την κυκλοφορία του αίματος στους πνεύμονές μας. Το διοξείδιο του άνθρακα είναι ένα φυσικό απόβλητο του μεταβολισμού του σώματός μας.
→Η μεγάλη βαθιά αναπνοή αυξάνει τα χημικά της ευχαρίστησης στον εγκέφαλο και ανεβάζει την διάθεση ενώ νικά και τον φυσικό πόνο.
→Όταν ο εγκέφαλος, ο νωτιαίος μυελός και τα νεύρα λάβουν αυξημένη ποσότητα οξυγόνου, τότε είναι που τρέφονται. Αυτό βελτιώνει την υγεία ολόκληρου του σώματος, δεδομένου ότι το νευρικό σύστημα επικοινωνεί με όλα τα μέρη του σώματος.
→Η αναπνοή είναι η διαδικασία οξυγόνωσης για όλα τα κύτταρα στο σώμα σας. Μια ποσότητα οξυγόνου αυξάνει την ικανότητα του σώματός σας για να χτίσετε το μυ.