Η σχέση μεταξύ της κατανάλωσης αλκοόλ και του σωματικού βάρους, παραμένει ένα «αίνιγμα» στην διαρκώς εξελισσόμενη επιστήμη της διατροφής και της διαιτολογίας.
Στην Ελληνική κουλτούρα εδώ και χρόνια πρωταγωνιστούν αλκοολούχα ποτά με ιδιαίτερη ιστορία όπως το τσίπουρο ή τσικουδιά (είναι το ίδιο πράγμα, πρόκειται απλά για γεωγραφικές ονομασίες) και το ούζο. Για την παρασκευή του ούζου σήμερα χρησιμοποιείται ελληνικό καθαρό οινόπνευμα από μελάσα και γλυκάνισο, ενώ το τσίπουρο δημιουργείται αποκλειστικά από στέμφυλα. Τεκμηριωμένες μελέτες που να υποδεικνύουν οφέλη από την κατανάλωση των εν λόγω αλκοολούχων δεν υπάρχουν.
Ένα ποτηράκι ούζου ή τσίπουρου που εμπεριέχουν 46% αλκοόλ, αποδίδει περίπου 150 θερμίδες. Μάλιστα θα λέγαμε πως πρόκειται για «αίνιγμα» με σημαντική δυναμική, αφού σε πολλές αναπτυγμένες χώρες, ποσοστό περίπου 10% της ημερήσιας συνολικής ενεργειακής πρόσληψης στους ενήλικες, προέρχεται από το αλκοόλ.
Ο ρόλος της θερμιδικής απόδοσης του αλκοόλ και του σωματικού βάρους έχει μελετηθεί μέσω τριών διαφορετικών προσεγγίσεων : με επιδημιολογικές μελέτες (κατανάλωση αλκοόλ και σωματικό βάρος), με ψυχοβιολογικές παρατηρήσεις (αλκοόλ και ρύθμιση όρεξης) και τέλος με μεταβολικές έρευνες (αποτελέσματα του αλκοόλ στην ενεργειακή απόδοση και στην οξείδωση των θρεπτικών στοιχείων). Οι επιδημιολογικές μελέτες δεν δείχνουν μια ξεκάθαρη σχέση μεταξύ αλκοόλ και βάρους και συχνά μας οδηγούν σε άλλα συμπεράσματα για τους άνδρες και άλλα για τις γυναίκες.
Παραταύτα αξίζει να τονίσουμε, πως εκτός από τις περιπτώσεις αλκοολικών (όπου εκεί τα πράγματα είναι εντελώς διαφορετικά), η ενέργεια που προέρχεται από τη κατανάλωση αλκοόλ, προστίθεται στη συνολική ενεργειακή πρόσληψη του ατόμου και δεν αντισταθμίζεται μέσω μείωσης της προσλαμβανόμενης τροφής. Έτσι όσοι καταναλώνουν τακτικά αλκοόλ, αλλά χωρίς να κινούνται στο πλαίσιο του αλκοολισμού, συνηθίζουν να προσλαμβάνουν μεγαλύτερα ποσά ενέργειας απ’ότι τα άτομα που δεν πίνουν καθόλου. Αυτή η αντίληψη στηρίζεται με αρκετές μελέτες, που δείχνουν πως η κατανάλωση αλκοόλ όχι μόνο δεν προσδίδει κορεσμό, αλλά αντιθέτως διεγείρει (για μικρό χρονικό διάστημα) την όρεξη.
ΠΑΝ ΜΕΤΡΟΝ ΑΡΙΣΤΟΝ…
Όπως και να έχουν τα πράγματα με τα αποτελέσματα των ερευνών, το σίγουρο είναι ένα : η ήπια κατανάλωση αλκοόλ και στο πλαίσιο πάντα ενός ισορροπημένου τρόπου διατροφής, συνδέεται με πολλά θετικά για την υγεία μας και δεν «επιβαρύνει» τη σιλουέτα μας.
⇒Για τα άτομα με σωματικό βάρος εντός των επιθυμητών ορίων, ήπια κατανάλωση θεωρείται το ένα ποτό για τις γυναίκες ημερησίως και τα δυο ποτά για τους άνδρες, αν και εφόσον η προσθήκη αυτή δεν οδηγεί σε εκτροπή από το θερμιδικό ισοζύγιο που πρέπει να τηρείται. Στη περίπτωση όμως που επιβάλλεται η απώλεια βάρους, συστήνεται ο περιορισμός της ημερήσιας κατανάλωσης του αλκοόλ σε 1 ποτό.
ΞΕΔΙΑΛΥΝΟΝΤΑΣ ΤΙΣ «ΠΑΡΕΞΗΓΗΣΕΙΣ»…
Ως ένα ποτό καθορίζεται το ένα κουτάκι μπίρα (330 ml) ή ένα γεμάτο ποτηράκι κρασιού (περίπου 145 ml) ή περίπου 45 ml ποτών με υψηλή περιεκτικότητα σε αλκοόλ (ρούμι, βότκα, τεκίλα, κ.λ.π.). Οι ποσότητες αυτές αντιστοιχούν σε 15 γρ. αλκοόλ περίπου.
