Ας σκεφτούμε λίγο λοιπόν το τι σημαίνει σύνταγμα για μια πολιτεία. Το επικαλούνται όλοι στη πολιτική σκηνή, το επικαλούνται και οι πολίτες. Πολλοί πιθανόν να μη γνωρίζουν τι σημασία της επιλογής του συντάγματος για θέματα πολιτικής νομιμοποίησης. Πολλοί πιθανόν να το ταυτίζουν με κάτι αόριστο το οποίο προασπίζει θεμελιώδεις αρχές του πολιτεύματος. Πολλοί επίσης, τελευταία, το επικαλούνται για μικροπολιτικά οφέλη.
Ακούσαμε λοιπόν για τη πρότασή συνταγματικής αναθεώρησης που κατατέθηκε πρόσφατα. Η γνώμη μου ίσως είναι λίγο διττή. Πάντα εκτιμούσα ότι η απλή αναλογική είναι εξ ορισμού και η πλέον δημοκρατική. Είναι η περίπτωση εκείνη που δίνει τη δυνατότητα “ακριβέστερης” εκπροσώπησης. Εκτιμούσα και εκτιμώ ότι ο τρόπος αυτός αποτελεί τη κορωνίδα των σχετικών εκλογικών διαδικασιών. Η πολυφωνία και ο πλουραλισμός μπορούν να υπηρετηθούν με το καλύτερο δυνατό τρόπο, ασκώντας την απλή αναλογική. Είναι η χώρα μας όμως σε κατάσταση, ώστε να μιλάμε τώρα για μια τέτοια αλλαγή;
Ας είμαστε λίγο πιο ρεαλιστές. Ποτέ ή Ελλάδα δε χρειάστηκε περισσότερο τη σταθερότητα. Η χώρα έχει ανάγκη από κύματα καλής ψυχολογίας και ασφαλείας. Τόσο πολιτικής, όσο και οικονομικής. Είναι λοιπόν τώρα απαραίτητο να μιλάμε για την εφαρμογή της δίκαιης, κατά τ αλλά, απλής αναλογικής; Αυτό που απαιτείται στη παρούσα φάση είναι σταθερότητα. Δεν θεωρώ ότι η χώρα μας στερείται δημοκρατικών λειτουργιών. Εννοείται οι βελτιώσεις είναι απαραίτητες. Αλλά πάνω από όλα η ιεράρχιση των αναγκών. Μια καταμερματισμένη Βουλή, η οποία θα απαιτεί ισχυρές και σεβαστές συμφωνίες κομμάτων, ώστε να υπάρξει ένας κυβερνητικός σχηματισμός, μου ακούγεται αρκετά δύσκολο. Μου ακούγεται μάλλον λίγο ουτοπικό, εάν λάβω υπόψη τα πολιτικά ήθη της εποχής μας.
Υπάρχει ιστορικό τίμιων συνεργασιών; Μπορεί να θεωρηθεί βέβαιο κάτι τέτοιο; Δεν μπορούμε να το ρισκάρουμε. Όλο είναι θέμα χρόνου. Είμαστε πάντα εδώ για να συζητάμε. Τώρα όμως προέχει η σταθερότητα που θα μας δώσει τη δυνατότητα αυτής της συζήτησης. Όλα είναι προς διαπραγμάτευση. Όχι όμως η αξιοπιστία. Η χώρα μας χρειάζεται δυνατή εκπροσώπηση, η μικροπολιτική και ο καιροσκοπισμός μπορούν να περιμένουν. Ακόμα καλύτερα, μπορούν να μας χαιρετήσουν.