Βρέθηκα και πάλι στη Κυψέλη, την γειτονιά που είχα αφήσει πίσω πολλά χρόνια. Η Φωκίωνος Νέγρη είναι σχεδόν ίδια όπως την άφησα την εποχή των φοιτητικών μου χρόνων, όταν πήγαινα εκεί σχολώντας τα βράδια για να βρω κάποια από τα καλύτερα φαγάδικα της Αθήνας. Ο δρόμος, σήμα κατατεθέν, της Κυψέλης κουβαλά ίσως μια παρακμή και μια στασιμότητα. Οι επενδύσεις, ακόμα και στην επιχειρηματικότητα της εστίασης, η οποία βρίθει στη χώρα μας, φαίνεται να μην έχoυν προχωρήσει εκεί. Ώπα όμως. Λίγο παρακάτω είδα τον λόγο για τον οποίο ξαναπήγα Κυψέλη. Τη νέα Δημοτική Αγορά, το φιλόδοξο πρότζεκτ του Δήμου Αθηναίων και του ImpactHubAthens.

 

To συμβολικό κτίριο του 1935, το οποίο κινδύνευσε κάποτε ακόμα και με κατεδάφιση, αναβίωσε επιτέλους. Με ιδιοκτήτη το Δήμο Αθηναίων και φορέα διαχείρισης το ImpactHubAthens, ο χώρος φιλοδοξεί να γίνει ένα πρότυπο μέρος συνάντησης πολιτισμού, εκπαίδευσης και κοινωνικής επιχειρηματικότητας. Στην επίσκεψη μου εκεί είδα να διεξάγεται ένα εργαστήρι digitalεπικοινωνίας σε ένα μικρό αλλά εντυπωσιακό χώρο, στον οποίο είχαν ορατότητα οι περαστικοί του πεζόδρομου. Επιπροσθέτως, είδα να γίνονται μαθήματα ελληνικών σε μετανάστες σε έναν άλλο, διακριτό χώρο. Είδα επίσης μικρές επιχειρήσεις που είχαν ως κοινό χαρακτηριστικό την συμμετοχή, στη λειτουργία τους, ατόμων που προήρθαν από προγράμματα επανένταξης ή άτομα ΑμΕΑ. Διαπίστωσα με ευχαρίστηση πως η εικόνα που είχα για τις Κοινωνικές Επιχειρήσεις, ίσως είναι κάπως διαφορετική. Η Δημοτική Αγορά της Κυψέλης είναι βέβαια ένα μικρής κλίμακας εγχείρημα και δεν αντικατοπτρίζει την ελληνική πραγματικότητα των ΚοινΣΕπ η οποία χαρακτηρίζεται, κατά τη γνώμη μου, από έναν μιμητισμό του νέου, μικρού, επιχειρηματικού μοντέλου που βασίζεται κυρίως στην εστίαση και μάλιστα στην επαναλαμβανόμενη ή στο πρόχειρο λιανεμπόριο.Ένα χαρακτηριστικό πολλών ελληνικών μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων είναι πως ξεκινούν όχι ως επιχειρηματικότητα ευκαιρίας αλλά ανάγκης,ενώ δεν έχουν κανένα όραμα μεγέθυνσης. Αυτοί οι επιχειρηματίες εργάζονται ως οιονεί μισθωτοί. Πολλές φορές βλέπουμε να λείπει η φρέσκια ιδέα. Στη Δημοτική Αγορά, με έκπληξη, είδα πως υπάρχει μια πρώτη μαγιά, που έχει φέρει αισιόδοξα μηνύματα, παρά το δύσκολο περιβάλλον για όποιον επιχειρεί στην Ελλάδα. Το projectτου Δήμου στην Κυψέλη έμαθα πως αποτελεί και την πρώτη προσπάθεια, στην Ευρώπη, ενός hubμικτών χρήσεων και στέγασης κοινωνικής επιχειρηματικότητας σε ένα δημόσιο κτίριο. Και μετά έρχεται το κρίσιμο ερώτημα στο μυαλό μου. Οι κάτοικοι της Κυψέλης πως βλέπουν το νέο πρόσωπο της Αγοράς;

Σε μια πρώτη αναζήτηση απαντήσεων, ανακάλυψα πως μετά τα εγκαίνια, τα οποία έγιναν πριν λίγες ημέρες, ο κόσμος περνά, μπαίνει δειλά στον στεγασμένο χώρο και μαθαίνει γι’αυτόν. Κάποιοι ενθουσιάζονται. Δεν έλειψαν και οι αποδοκιμαστικές ματιές όσο το έργο στηνόταν. Δεν έλειψαν οι φωνές που μίλησαν για διασπάθιση δημοσίου χρήματος σε ένα πείραμα που δεν απευθύνεται στους κυψελιώτες αλλά σε ξένους. Υπάρχουν κάτοικοι που πιστεύουν πως η Δημοτική Αγορά πρέπει να αποκτήσει τον προηγούμενο χαρακτήρα της ως στέγη οπωροπωλείων και κρεοπωλών. Μα αυτή η χρήση δεν ήταν που εγκαταλείφθηκε από τους ίδιους τους κατοικούς και οδήγησε στο κλείσιμο της Αγοράς;

 

Ας μιλήσουμε με ρεαλισμό. Το εγχείρημα στη Δημοτική Αγορά Κυψέλης είναι ένα στοίχημα. Πιστεύω πως οι άνθρωποι που εργάζονται για αυτή τη νέα φιλοσοφία θα πρέπει να επενδύσουν στον κάτοικο της περιοχής, θα πρέπει να σκεφτούν πως θα κάνουν των πολίτη κοινωνό της προσπάθειας αυτής. Άλλωστε το δημοτικό διαμέρισμα, με έλλειψη χώρων στάθμευσης και σταθμό του μετρό, δεν είναι περιοχή που θα τραβήξει εύκολα κόσμο από άλλες περιοχές. Είναι καιρός να αγκαλιάσουμε τις συνέργειες και τα νέα δεδομένα στην ελληνική κοινωνία. Μόνο με την αποδοχή του πλουραλισμό και τον αμοιβαίο σεβασμό μπορούμε να μιλάμε για επιτυχία και παράδειγμα προς μίμηση. Ας δώσουμε μια ευκαιρία. Πάμε Κυψέλη;