Η ιστορία των γυαλιών ηλίου αρχίζει χιλιάδες χρόνια πίσω αν και ήταν πολύ διαφορετικά από αυτά που φοριούνται σήμερα και υπηρέτησαν ένα τελείως διαφορετικό σκοπό.
Ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Νέρων ήθελε να παρακολουθεί αγώνες μονομάχων μέσα από στιλβωμένους πολύτιμους λίθους. Οι φακοί φτιάχνονταν από χαλαζία ώστε να εξασφαλίζεται η προστασία από την αντηλιά. Για να πάρει όμως ένα σκούρο χρώμα η επεξεργασία του χαλαζία γινόταν σε καπνό.
Στα μέσα του 12oυ αιώνα εμφανίστηκαν στην Κίνα γυαλιά με χρωματιστούς επίπεδους φακούς, από κρύσταλλο χαλαζία και σύμφωνα με τους ιστορικούς τα χρησιμοποιούσαν οι δικαστές, ώστε να κρύβουν τις εκφράσεις τους και οι μάρτυρες να μην διαβάζουν τη σκέψη τους.
Η πρώτη εικόνα ανθρώπου να φοράει γυαλιά οράσεως είναι από 1352. Βρίσκεται στην Ιερά Μονή του Αγίου Νικολάου στο Τρεβίζο, αποδίδεται στην Tommaso da Modena και είναι ο Καρδινάλιος Hugh της Προβηγκίας. Γυαλιά χρησιμοποιούνταν στην Ιταλία το 1400, επίσης για χρήση κυρίως σε δικαστικές υποθέσεις.
Το 1750, ο James Ayscough πειραματίστηκε με φιμέ φακούς, οι οποίοι πίστευε ότι θα διορθώσουν ορισμένα προβλήματα όρασης. Τον 20ο αιώνα, τα γυαλιά ηλίου έγιναν πιο διαδεδομένα από ηθοποιούς που τα φόραγαν στα γυρίσματα για να προστατεύσουν τα μάτια τους από τα φώτα της σκηνής.
Το 1929 ένας Αμερικανός ονόματι Sam Foster άρχισε να παράγει μαζικά φτηνά γυαλιά ηλίου που εύκολα αγόραζαν θαμώνες στην παραλία στο Νιου Τζέρσεϊ και την περίοδο αυτή παρατηρήθηκε μια μαζική έκρηξη τους και ως αξεσουάρ μόδας.
Το 1936, ο Edwin Land, με το πατενταρισμένο φίλτρο Polaroid, λάνσαρε τους πολωτικούς φακούς.
Χρώμα φακού
Το χρώμα του φακού είναι αυτό που επηρεάζει καθοριστικά τη χρήση που μπορεί να γίνει στα γυαλιά ηλίου, οπότε η επιλογή αυτή δεν εξαρτάται από την αισθητική αντιμετώπισή τους αλλά από λειτουργικά κριτήρια. Οι γκρι φακοί είναι ιδανικοί για το οδήγημα ακόμα και το βράδυ, όπως και οι κίτρινοι φακοί, γιατί μειώνουν την ένταση του φωτός και αμβλύνουν τις αντανακλάσεις.
Οι καφέ φακοί ενισχύουν τις αντιθέσεις, οπότε είναι κατάλληλοι για χειμερινά σπορ, ώστε ο αθλητής να μπορεί να διακρίνει διαφορές στο χιόνι. Για τον ίδιο λόγο χρησιμοποιούνται και οι κόκκινοι ή οι πορτοκαλί φακοί. Το γκρι, πάντως, θεωρείται ότι αλλοιώνει στο λιγότερο δυνατό βαθμό τα χρώματα του περιβάλλοντος.
