Τα Δωδεκάνησα ήταν από αρχαιοτάτων χρόνων δεμένα με τις τύχες του Ελληνισμού. Εν τούτοις, μόλις το 1947 εγινε η ενσωμάτωση της Δωδεκανήσου στο ελληνικό κράτος.

Εξαιτίας της γεωγραφικής τους θέσης δέχθηκαν καταστρεπτικές επιδρομές από τους Πέρσες, τους Σαρακηνούς, τους Βενετούς, τους Γενουάτες, τους Σταυροφόρους και τους Τούρκους.

 

→ Από το 1309 περιήλθαν στην εξουσία των Ιωαννιτών Ιπποτών και έμειναν υπό την κυριαρχία τους έως το 1522, οπότε καταλήφθηκαν από τους Οθωμανούς Τούρκους.

→ Με την έναρξη του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα του 1821, τα Δωδεκάνησα επαναστάτησαν, αλλά το 1830 επιστράφηκαν μαζί με τη Σάμο στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, με αντάλλαγμα την Εύβοια, η οποία ενσωματώθηκε στο ελεύθερο ελληνικό κράτος.

Η οθωμανική παρουσία στα Δωδεκάνησα τερματίζεται το 1912, μετά την κατάληψή τους από τους Ιταλούς. Όλοι τότε άρχισαν να σκέφτονται ότι είχε αρχίσει η αντίστροφη μέτρηση για την ενσωμάτωσή τους στην Ελλάδα, πράγμα που έγινε εν μέρει πραγματικότητα με τη Συνθήκη των Σεβρών, που υπογράφτηκε στις 10 Αυγούστου 1920. Με αυτή τα Δωδεκάνησα παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα, εκτός από τη Ρόδο, που έμεινε στην κατοχή της Ιταλίας.

 

 

Μετά την άνοδο του Μουσολίνι, οι Ιταλοί αναθεωρούν την πολιτική τους για τα Δωδεκάνησα και αποφασίζουν εκ νέου ότι θέλουν να τα διατηρήσουν στην επικράτειά τους.

Στη συνέχεια, όταν οι Ιταλοί παραδόθηκαν στους Γερμανούς, εκείνοι μετά την παράδοση της χιτλερικής Γερμανίας τον Μάιο του 1945, τα μεταβίβασαν στη Μεγάλη Βρετανία.

→ Στις 8 Μαΐου 1945, ο αρχηγός των γερμανικών δυνάμεων κατοχής στρατηγός Wagener υπογράφει στη Σύμη το πρωτόκολλο της χωρίς όρους παράδοσης των Δωδεκανήσων στους Βρετανούς συμμάχους και στον διοικητή του Ιερού Λόχου, συνταγματάρχη Χριστόδουλο Τσιγάντε. Την επομένη κιόλας καταπλέει στο λιμάνι της Ρόδου το θρυλικό καταδρομικό «Αβέρωφ».

→ Περίπου έναν χρόνο μετά, στις 27 Ιουνίου 1946, στο Παρίσι και στο Συμβούλιο των Υπουργών των Εξωτερικών των τεσσάρων Δυνάμεων, αποφασίζεται να περιέλθουν τα Δωδεκάνησα στην Ελλάδα.

→ Στις 10 Φεβρουαρίου 1947 υπογράφηκε στο Παρίσι η Συνθήκη Ειρήνης με την Ιταλία, σύμφωνα με την οποία τα Δωδεκάνησα αποδίδονταν στην Ελλάδα, ενώ η Ιταλία υποχρεωνόταν σε αποζημίωση ύψους 105 εκατομμυρίων δολαρίων προς τη χώρα μας.

 

Με επιμονή της σοβιετικής πλευράς, οριζόταν στο κείμενο ότι τα νησιά θα παρέμεναν αποστρατιωτικοποιημένα, πρόβλεψη που θα επικαλεστεί η Τουρκία κατά τρόπο καταχρηστικό μετά το 1974.

Από την τουρκική ερμηνεία του κειμένου της ελληνοϊταλικής συνθήκης του 1947, σε συνδυασμό με τις ιταλοτουρκικές συμφωνίες του 1932, θα προκύψει και το ζήτημα των «γκρίζων ζωνών», που έθεσε η Άγκυρα μετά την Κρίση των Ιμίων το 1996.

Η τελετή παράδοσης των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα από τις βρετανικές αρχές έγινε στις 31 Μαρτίου 1947 στη Ρόδο μέσα σε πανηγυρική ατμόσφαιρα. Πρώτος διοικητής των Δωδεκανήσων ανέλαβε ο αντιναύαρχος Περικλής Ιωαννίδης, με πολιτικό σύμβουλο τον πανεπιστημιακό και δικαστικό Μιχαήλ Στασινόπουλο, μετέπειτα πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας.

• Η επίσημη τελετή της ενσωμάτωση της Δωδεκανήσου έγινε στις 7 Μαρτίου 1948 και το 1955 τα Δωδεκάνησα έγιναν νομός με πρωτεύουσα τη Ρόδο.