Το Δημοτικό Θέατρο του Πειραιά είναι ένα νεοκλασικό κτήριο που χτίστηκε σε σχέδια του αρχιτέκτονα Ιωάννη Λαζαρίμου κι εγκαινιάστηκε στις 9 Απριλίου του 1895. To θέατρο έχει χωρητικότητα 600 θέσεων και βρίσκεται στο κεντρικότερο σημείο της πόλης του Πειραιά.
Ειδικότερα για την εποχή που αποφασίστηκε να ανεγερθεί, στα τέλη του 19ου αιώνα, θεωρείται οραματική η ιδέα και μόνο της δημιουργίας ενός τέτοιου μεγέθους θεάτρου – οι κάτοικοι του Πειραιά το 1883, όταν λήφθηκε η σχετική απόφαση, έφθαναν μόλις τους 27.000 εκ των οποίων ζήτημα ήταν αν οι 200 θεωρούνταν μορφωμένοι και άλλοι τόσοι να γνώριζαν στοιχειώδη γραφή και ανάγνωση.
Η απόφαση για την ανέγερση του Δημοτικού Θεάτρου του Πειραιά πάρθηκε επί Δημάρχου Τρύφωνα Μουτζόπουλου ο οποίος το 1882, εγγράφει ένα ιδιαίτερα σημαντικό κονδύλι 200 χιλιάδων δραχμών «δι’ ανέγερσιν θεάτρου», σε σύνολο δαπανών για τα δημοτικά έργα 315 χιλιάδων δραχμών.
Στις 23 Οκτωβρίου του 1883 οι αθηναϊκές εφημερίδες αναδημοσιεύουν σχόλιο της πειραϊκής εφημερίδας “Σφαίρα” που πρώτη κοινοποίησε περιγραφή του εγκριθέντος τελικά σχεδίου του “αναγερθησομένου δημοτικού θεάτρου” του Πειραιά.
Το λευκό οικοδόμημα με το ναόσχημο πρόπυλο και τις τέσσερεις λεπτές – χωρίς ραβδώσεις – κορινθιακού τύπου κολώνες στην πρόσοψή του, γίνεται σημείο αναφοράς της πολιτιστικής ζωής της πόλης τόσο στον 19ο όσο και τον 20ο αιώνα.
→ Η σκηνή του θεάτρου θεωρείται ένα από τα ελάχιστα σωζόμενα δείγματα της εποχής μπαρόκ στην Ευρώπη, διαθέτει προσκήνιο και χώρο ορχήστρας ενώ η πλατεία, τα θεωρεία και οι εξώστες εξελίσσονταν σε τέσσερα επίπεδα. Την αίθουσα φώτιζε τεράστιος πολυέλαιος (σώζεται και σήμερα) που λειτουργούσε με γκάζι. Για τους ηθοποιούς είχαν προβλεφθεί άνετα καμαρίνια και ένα πολυτελές καθιστικό. Γύρω από το πέταλο της κεντρικής αίθουσας βρίσκεται το διώροφο φουαγιέ, στο οποίο αρχικά δίνονταν χοροεσπερίδες φιλανθρωπικών συλλόγων και πραγματοποιούνταν εκθέσεις σπουδαίων ζωγράφων.
→ Στην τεράστια σκηνή του πάτησε ολόκληρο το ελληνικό θέατρο – σκηνοθέτες όπως ο Δημήτρης Ροντήρης, ο Αλέξης Σολομός και ο Κάρολος Κουν, αλλά και σπουδαίοι ηθοποιοί, όπως ο Αιμίλιος Βεάκης, ο Δημήτρης Χορν, ο Μάνος Κατράκης, ο Αλέξης Μινωτής, η Πειραιώτισσα Κατίνα Παξινού, η Κυβέλη, η Ασπασία Παπαθανασίου και αμέτρητοι άλλοι.
Αυτή η σκηνή ήταν που επιφύλαξε τη μεγαλύτερη έκπληξη κατά τη διάρκεια των πρόσφατων εργασιών αποκατάστασης του θεάτρου. Αφαιρώντας το πρόσθετο δάπεδο που είχε τοποθετηθεί, οι εργάτες αντίκρισαν κατάπληκτοι ένα κρυμμένο υποσκήνιο τριών επιπέδων με αναβατόρια, τροχαλίες, υποβολείο, ράγες κύλισης σκηνικών και οκτώ πασαρέλες με μηχανισμούς ανύψωσης σκηνικών, μηχανισμούς οι οποίοι σε μεγάλο βαθμό συνέχιζαν να λειτουργούν.
Τα νέα του σύγχρονα βήματα ξεκίνησαν την Τρίτη 22 Οκτωβρίου 2013, όταν το εντυπωσιακό, επιβλητικό κτίριο μετά από δέκα χρόνια «σιωπής», λόγω μιας πλήρους αλλά και εντελώς απαραίτητης ανακαίνισης, άνοιξε τις πύλες του στο κοινό κι ανέβασε αυλαία.