“Φακντ απ” του Τάσου Ιορδανίδη, σκηνοθεσία: Θάλεια Ματίκα, πρωταγωνιστούν: Αφροδίτη Λιάντου, Διονύσης Παπανδρέου.
Δυο νεαρά παιδιά συναντιούνται σε ένα ψυχιατρικό ίδρυμα και ανακαλύπτουν την ελπίδα, την αγάπη και την κατανόηση που χρειάζονται ώστε να βρουν τη δύναμη να συνεχίσουν.
Έχει εν τέλει μεγάλο ενδιαφέρον αυτό που συμβαίνει στο θέατρο Άλφα, στέγη τα τελευταία χρόνια του Τάσου Ιορδανίδη και της Θάλειας Ματίκα. Το ενδιαφέρον έγκειται ακριβώς στη δημιουργική συνύπαρξη αυτών των δύο ηθοποιών που πλέον ανακαλύπτουν νέα δημιουργικά μονοπάτια και μάλιστα πολλά υποσχόμενα.
Εκεί που τους βγάζεις το καπέλο δε είναι πως αντί να ακολουθήσουν μια εύκολη και εμπορικά εξασφαλισμένη οδό, πειραματίζονται ουσιαστικά, εκφράζοντας με τόλμη νέες πτυχές του ταλέντου τους, ο Τάσος Ιορδανίδης στη συγγραφή και η Θάλεια Ματίκα στη σκηνοθεσία. Έχοντας μετατρέψει λοιπόν το θέατρο Άλφα σε δημιουργικό καταφύγιο έκφρασης, και μετά το άκρως επιτυχημένο (και προσωπικό αγαπημένο) “Θέλω να σου κρατάω το χέρι” που συνεχίζει για 3η χρονιά, το ζευγάρι επιστρέφει με το νέο του εγχείρημα, το “Φακντ απ”, που χαρακτηρίζεται από υψηλό βαθμό δυσκολίας.
Από τον τίτλο αυτόν καθ’ εαυτό μέχρι το θέμα με το οποίο καταπιάνεται, το νέο τους θεατρικό παιδί εξερευνά δρόμους επικίνδυνους, ρισκάρει στη σύλληψη και στην απόδοσή του και εν τέλει δίνει βήμα στη γενιά τη σημερινή να εκφραστεί και να βροντοφωνάξει τα ζόρια της.
Το ίδιο βήμα δίνει και σε δύο νέους, επίσης πολλά υποσχόμενους ηθοποιούς να τολμήσουν να βγουν μπροστά εκφραστικά και συναισθηματικά, κρατώντας μόνοι τους μία παράσταση εκ φύσεως απαιτητική και γεμάτη παγίδες.
Ολομόναχοι σε έναν χώρο ψυχρό και σχεδόν ολόγυμνο (σκηνικά: Κωνσταντίνος Σκουρλέτης) τα δύο παιδιά των οποίων τα ονόματα δεν μαθαίνουμε ποτέ, μοιράζονται πτυχές του παρελθόντος τους, φόβους, όνειρα, αλήθειες και ελπίδες, σε ένα διαρκές παζλ από συναντήσεις σε αυτόν τον τόπο που κραυγάζει μοναξιά και ακινησία.
Όσο κυλάει το έργο Φακντ απ, έχεις την αίσθηση πως σε αυτό το ίδρυμα δεν υπάρχει κανείς, πως ο χρόνος σταμάτησε για αυτά τα δύο παιδιά (των οποίων ούτε την ηλικία μπορούμε να εντοπίσουμε ξεκάθαρα, χάρη και στα κοστούμια της Ηλένιας Δουλαδήρη) και πως ο κόσμος όλος τα εγκατέλειψε σε μια ατέρμονη μοναξιά καθαρτηρίου.
Πρόσωπα συμβολικά και μαζί ρεαλιστικά, φιγούρες της διπλανής πόρτας αλλά και εμβληματικά οικουμενικές, το αγόρι και το κορίτσι που παρακολουθούμε επί σκηνής μοιάζουν να κολυμπούν αντίθετα σε ένα ορμητικό ρεύμα μοναξιάς και εγκατάλειψης, στιγματισμένοι από την ψυχική νόσο που τους καταράστηκε, ανάπηροι συναισθηματικά να αναγνωρίσουν την αγάπη όταν τους προσφέρεται απλόχερα.
Η αγάπη είναι η ψυχή της παράστασης Φακντ απ. Μια αγάπη που ρέει αυθόρμητα από την πένα (καλά, εντάξει, το πληκτρολόγιο) του Τάσου Ιορδανίδη που αγκαλιάζει με απέραντη πατρική στοργή αυτά τα δύο χαμένα παιδιά. Και κάπου εκεί βυθίζεται είτε στις δικές του μνήμες, τη δικής του εφηβείας, με αναφορές σε μια ποπ κουλτούρα ενδεχομένως ξένη για τους σημερινούς εφήβους αλλά οικεία και λατρεμένη από το ενήλικο κοινό στο οποίο απευθύνεται παράλληλα.
Είναι διττό το μέτωπο που ανοίγει με το κείμενο του “Φακντ απ”: από τη μια μιλάει απ’ ευθείας στους εφήβους για όλα όσα δεν θα έπρεπε να ντρέπονται να διεκδικούν και από την άλλη στον δικό μας, κάποτε εφηβικό εαυτό, ώστε να αναγνωρίσουμε τα λάθη που κάνουμε σήμερα ως γονείς, κηδεμόνες ή απλά συνάνθρωποι των παιδιών που παλεύουν με τα ζόρια τους.
Με μια σουρεαλιστική αληθοφάνεια, την οποία ασπάζεται και η Θάλεια Ματίκα στη σκηνοθεσία της, το κείμενο του “Φακντ απ” αποτελεί παράθεση στιγμιοτύπων μιας ζωής που πήγε στα χαμένα, της ελπίδας που υπόσχεται ο διπλανός μας αλλά και της ευθύνης που φέρουμε όλοι εμείς απέναντι στο “μη κανονικό”.
Αυτός είναι και ο λόγος που με χαροποίησε η παρουσία γονιών με τα παιδιά τους στην πλατεία, καθώς το διττό της παράστασης φάνηκε να δουλεύει και στα δύο διακριτά -σε ηλικία και αντίληψη- κοινά.
Εκρηκτικός, μωρό παιδί και μαζί μεγαλοεφηβάκι, ο Διονύσης Παπανδρέου πραγματοποιεί ένα εντυπωσιακό πρωταγωνιστικό ντεμπούτο, χωρίς φόβο να τσαλακωθεί, έτσι όπως υπακούει αλλά και αντιλαμβάνεται την πέραν του αμιγούς ρεαλισμού σκηνοθετική καθοδήγηση της Θάλειας Ματίκα, η οποία νιώθεις πως επιπλέον επενδύει τη φροντίδα μιας μάνας στη συναισθηματική οδό της έκφρασης. Σαν ένα μικρό αγόρι που δεν μεγάλωσε ποτέ ή σαν έφηβος που τρομαγμένος από το κατώφλι της ενηλικίωσης παλινδρομεί στα παιδικά του χρόνια, ο χαρακτήρας του Διονύση Παπανδρέου πυροδοτεί το φυτίλι που ξεκλειδώνει συναισθήματα, ανάγκες και ψυχική έκφραση στο απομονωμένο και φοβισμένο κορίτσι που στέκει απέναντί του.
Εσωτερικής πραότητας αλλά γεμάτη διακυμάνσεις η Αφροδίτη Λιάντου μοιάζει με εύθραυστο κυματοθραύστη που συγκρατεί τα ξεσπάσματα του αγοριού για να του τα επιστρέψει ξεθυμασμένα και φιλτραρισμένα μέσα από τη δική της, ρομαντική καλλιτεχνική ανησυχία, την οποία επίσης έκρυβε μέσα της ως ένοχο μυστικό. Υπέροχη στο τραγούδι του τέλους, ανοίγει με κάθε στίχο και από ένα στόρι σε αυτό το ανήλιαγο δωμάτιο έως ότου μπορέσει κάποτε να το λούσει στο φως.
• Θέατρο Άλφα “Ληναίος-Φωτίου” – 28ης Οκτωβρίου (Πατησίων) 37 & Στουρνάρη 51, Πολυτεχνείο
Παραστάσεις: Σάββατο στις 18:30, Κυριακή στις 21:30