“Μια άλλη Θήβα” του Σέρχιο Μπλάνκο, μετάφραση: Μαρία Χατζηεμμανουήλ, σκηνοθεσία: Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος, πρωταγωνιστούν: Θάνος Λέκκας, Δημήτρης Καπουράνης.
Το θέμα της πατροκτονίας ιντριγκάρει έναν θεατρικό συγγραφέα ο οποίος αποφασίζει να ασχοληθεί με αυτό στο επόμενο έργο του. Έτσι, κανονίζει με το Υπουργείο Εσωτερικών να επισκεφθεί στη φυλακή όπου κρατείται τον καταδικασμένο σε ισόβια Μαρτίν για την άγρια δολοφονία του πατέρα του. Μέσα από τις διαδοχικές συναντήσεις τους, ο συγγραφέας αποσκοπεί όχι μόνο να εισβάλλει στα άδυτα της ψυχής του νεαρού πατροκτόνου μα και να του ζητήσει να είναι αυτός ο πρωταγωνιστής στην παράσταση που θα ανεβάσει. Μόνο που το Υπουργείο, μολονότι αρχικά είχε συμφωνήσει, τελικά υποχωρεί στην αρχική του απόφαση και απαγορεύει στον Μαρτίν την έξοδο από τη φυλακή, οπότε ο δημιουργός του έργου, μετά από ακρόαση, προσλαμβάνει τον Φεδερίκο, έναν νέο ηθοποιό, για να ενσαρκώσει αυτός τον Μαρτίν στην παράσταση.
Μία από τις καλύτερες παραστάσεις της χρονιάς είναι αυτή εδώ “Η άλλη Θήβα” που παίζεται στο Θέατρο του Νέου Κόσμου σε μια εξαιρετικής ωριμότητας σκηνοθεσία του Βαγγέλη Θεοδωρόπουλου. Έργο γραμμένο για τρεις ρόλους αλλά για δύο πρόσωπα, απαιτεί τα μέγιστα από τους ηθοποιούς του ενώ προσφέρει απλόχερα ένα συναισθηματικό ταξίδι ανείπωτης ευαισθησίας διαμέσου της ψυχοσύνθεσης των ηρώων του αλλά και της δημιουργικής διαδικασίας για τη συγγραφή και την αποτύπωση της αλήθειας μέσα από τη μυθοπλασία.
Με τον συγγραφέα ξεναγό, αφηγητή και συνδετικό κρίκο μεταξύ των αλλεπάλληλων εικόνων καθώς συναντιέται διαδοχικά τόσο με τον Μαρτίν στο γήπεδο μπάσκετ της φυλακής όσο και με τον Φεδερίκο στο γραφείο του, “Η άλλη Θήβα” τοποθετεί στο επίκεντρο τους ανθρώπους της, καθιστώντας τον θεατή αυτόπτη μάρτυρα όχι απαραιτήτως των γεγονότων αυτών καθ’ εαυτών αλλά της συναισθηματικής μεθερμηνείας τους από τον συγγραφέα, σε ένα έργο μέσα στο έργο, όπου η αλήθεια των ανθρώπων του μπερδεύεται γλυκά με μνήμες, συναισθήματα και εντυπώσεις.
Το κείμενο του Σέρχιο Μπλάνκο, φιλοσοφικό χωρίς να γίνεται ποτέ εστέτ, ρεαλιστικό αλλά και συγκινητικά ποιητικό, σκληρό αλλά βαθύτατα ανθρώπινο, ταξιδεύει στις στιγμές των συναντήσεων αυτών που φαίνεται πως στιγματίζουν τη ζωή αυτών των τριών ανθρώπων με μια ροή στον λόγο που συγκλονίζει και μια ωμή παράθεση επιχειρημάτων, κόσμων, εντυπώσεων και εποχών, αντιπαραβάλλοντας τον μύθο του Οιδίποδα με την αδυσώπητη πραγματικότητα εν μέσω μιας ατμόσφαιρας πραότητας και ψυχικής γαλήνης που εν τέλει ανυψώνει μόνο την αγάπη. Οι λέξεις που επιλέγονται, τα επιχειρήματα που κατατίθενται από όλες τις πλευρές, η λεπτή ειρωνεία και η προσποιούμενη -ως άμυνα- αποστασιοποίηση της κάθε φράσης γίνονται, χάρη στην εξαίρετη μετάφραση της Μαρίας Χατζηεμμανουήλ το καθοριστικό εργαλείο στη φαρέτρα του Βαγγέλη Θεοδωρόπουλου καθώς εξερευνά περίτεχνα όλες αυτές τις λεπτές εκφραστικές και συναισθηματικές αποχρώσεις που δίνουν το στίγμα της σκηνοθεσίας του.
“Η άλλη Θήβα” είναι από αυτές τις εξαιρετικές περιπτώσεις που ένα θεατρικό “προ-σκηνοθετείται” από τον ίδιο του τον λόγο, που του χαρίζει μια ροή σαν μπαλάντα ψυχών, με τις λέξεις να αντηχούν σαν αόρατος μετρονόμος μιας βουβής μουσικής. Επάνω στις λέξεις πατά και ο Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος, σαν μαέστρος αυτής της αόρατης ορχήστρας για να χτίσει με πληρότητα τους χαρακτήρες των τριών αυτών ανθρώπων, προσέχοντας κάθε λεπτομέρεια στην έκφραση, τη στάση του σώματος ακόμα και σε κάθε μια από τις αδιόρατες ματιές και κινήσεις των δύο συγκλονιστικών ηθοποιών του.
Ο Θάνος Λέκκας, από τη στιγμή που μας υποδέχεται στο θέατρο σαν ξεναγός ή σαν ομιλητής μιας διάλεξης στην οποία βρισκόμαστε προσκεκλημένοι, δίνει το καθοριστικό στίγμα του από την αρχή, σπάζοντας τον τέταρτο τοίχο και αναγνωρίζοντας την παρουσία μας εμπρός του. Με μια ευκολία που συναρπάζει, μεταλλάσσεται από ομιλητής σε μέρος του μύθου, με ευγένεια και πραότητα καθοριστικές για την ψυχική μας ευμάρεια αλλά και για τη ροή του έργου. Δοτικός, κατευναστικός, καλόψυχος μα ταυτόχρονα διακριτικά απόμακρος σε ό,τι αφορά τη ζωή του ίδιου, ο Θάνος Λέκκας διαμορφώνει αδιάκοπα μα τόσο διακριτικά τον τρόπο της ερμηνείας του, ανάλογα με το άτομο στο οποίο απευθύνεται.
Αυστηρός αλλά γεμάτος κατανόηση και φροντίδα απέναντι στον Μαρτίν, δάσκαλος και συνάμα συνεργάτης απέναντι στον Φεδερίκο, πιο προσωπικός και συντετριμμένος όταν απευθύνεται σε εμάς, καθώς η γνώση όλων όσα έχουν προηγηθεί στιγματίζει πλέον τη ψυχή και το βλέμμα του.
Και από την άλλη, είναι ο Δημήτρης Καπουράνης, στον διπλό ρόλο του Μαρτίν και του Φεδερίκο (όπως επιτάσσεται από τον ίδιο τον Σέρχιο Μπλάνκο), ο οποίος απλά σε αφήνει άφωνο. Από την πρώτη κιόλας στιγμή που μπαίνεις στην αίθουσα και τον συναντάς στο περιφραγμένο γήπεδο μπάσκετ των φυλακών (σκηνικά: Κώστας Πολίτης), αντιλαμβάνεσαι το απόλυτο δόσιμο στην ιδιοσυγκρασία και στην ίδια την ύπαρξη του Μαρτίν, με σώμα που πάλλεται, φωνή αγνώριστη, εκφορά που μοιάζει να βγήκε από τα φτωχοσόκκακα κάποιας πόλης της Νότιας Αμερικής, τρομαγμένο αγρίμι και φοβισμένο παιδάκι που αποζητά στοργή. Και έπειτα, μέσα σε ελάχιστα δευτερόλεπτα, χωρίς να αλλάξει τίποτα στα ρούχα του (κοστούμια: Κλαιρ Μπρέισγουελ) μεταμορφώνεται με την απόλυτη έννοια του όρου στον Φεδερίκο, τον φιλόδοξο ηθοποιό που καλείται να ενσαρκώσει τον Μαρτίν.
Και είναι τότε που απλά μένεις με το στόμα ανοιχτό, καθώς το μυαλό σου αντιλαμβάνεται πως βλέπει κάποιον άλλον άνθρωπο επί σκηνής, όταν τα μάτια σου βλέπουν τον ίδιο. Προσθέστε στο σημείο αυτό και το διττό της ερμηνείας του Θάνου Λέκκα, καθώς απευθύνεται με διαφορετικό τρόπο στον ηθοποιό του από ό,τι στον νεαρό ισοβίτη, μολονότι σταδιακά τον εκλαμβάνει ως ένα και μόνο πρόσωπο, και έχετε μια μαγική στιγμή και ένα αξέχαστο ερμηνευτικά και σκηνοθετικά δίωρο που κάνει τον χρόνο να εξαϋλώνεται.
Οι συνεχείς και διαρκώς ταχύτερες μεταβάσεις του Δημήτρη Καπουράνη από τον έναν ρόλο στον άλλο, με το συρματόπλεγμα του προαυλίου των φυλακών να εξαφανίζεται λες από τα μάτια σου (φωτισμοί: Αποστόλης Κουτσιανικούλης) και τη μουσική (Σταύρος Γασπαράτος) να υπογραμμίζει με ανατριχίλες την εικόνα, μαζί με τις διαδοχικές συναισθηματικές μεταπτώσεις του Θάνου Λέκκα κάνουν την πραγματικότητα να θολώνει από τον μύθο, καθώς οι τρεις άνθρωποι γίνονται σταδιακά ένας, μέσα από τον λόγο του συγγραφέα.
Όσο το έργο κυλά, η ψυχή σου πάει να σπάσει -δεν χωράνε μέσα της τόση αγάπη και τόση ανθρωπιά. Κι όταν τα φώτα στην πλατεία ανάβουν, αντί για το άπλετο χειροκρότημα που τους χαρίζεις, θέλεις απλά να τους κάνεις μια μεγάλη αγκαλιά.
• Θέατρο του Νέου Κόσμου -Κεντρική Σκηνή – Αντισθένους 7 & Θαρύπου, Νέος Κόσμος
Παραστάσεις: Τετάρτη στις 20:00, Πέμπτη στις 20:30, Σάββατο στις 21:15, Κυριακή στις 18:30