Σκεφτείτε λίγο αιρετικά. Θέλουμε να πιστεύουμε και μάλιστα με περηφάνια πως ζούμε σε μια εποχή που έχει καταφέρει να περιορίσει το αρχέγονο, πατριαρχικό πρότυπο και να δώσει ευκαιρίες. Οι ευκαιρίες αυτές διατρέχουν τη κοινωνική ζωή και δομούν νέα μοντέλα, με τη γυναίκα παρούσα και έτοιμη να δράσει εποικοδομητικά. Ως ένα μεγάλο βαθμό, αυτό ισχύει. Σε τι βάθος όμως;

Με βάση την διαχρονική εμπειρία και καταγεγραμμένη γνώση, η οποία και έχει συσσωρευτεί γύρω από τη γυναίκα με εξουσία, είμαστε σίγουροι αν οι ίδιες οι πρωταγωνίστριες έχουν εργαστεί προς την κατεύθυνση της ισοπέδωσης των διακρίσεων και των στερεοτύπων που συνοδεύουν τη γυναικεία παρουσία σε σημαντικές θέσεις; Μήπως και οι ίδιες, είναι μέρος μιας διαδικασίας που, περιστασιακά, έρχεται να «περιθάλψει», να προστατεύσει και να ανακουφίσει το πατριαρχικό μοντέλο, ή ακόμα και να επιβεβαιώσει την ανωτερότητα του;

 

Και σε αυτή την περίπτωση, η ιστορία και η παρατήρηση της μπορούν να δώσουν σημαντικά δεδομένα προς κοινωνιολογική ανάλυση. Έχουν υπάρξει αναμφισβήτητα πολλά παραδείγματα γυναικών με τεράστια δύναμη πολιτική, στρατιωτική και κοινωνική. Αν αναζητήσουμε τη λεπτομέρεια, θα δούμε πως ήταν περισσότερες οι περιπτώσεις γυναικών ηγετών που ηγούνταν ή προκαλούσαν έναν πόλεμο, παρά οι άντρες. Από την Κλεοπάτρα και την Ζηνοβία, έως την Ισαβέλλα της Καστίλης, την Μεγάλη Αικατερίνη, την Ελισάβετ Ι και πολλές άλλες, υπήρξε όντως μια τάση σε θηλυκούς μονάρχες να προσπαθούν να πείσουν για τα ανδρόγυνα, ηγετικά χαρακτηριστικά τους. Οι βασίλισσες χειρίστηκαν περίτεχνα την εξουσία, χωρίς πάντα το επιθυμητό αποτέλεσμα, αλλά με τέτοιο τρόπο ώστε να μείνουν στην ιστορία.

Έχοντας την προσωπική άποψη πως και η ίδια η ιστορία κλείνει το μάτι στο πατριαρχικό μοντέλο της κοινωνίας, εκτιμώ πως οι γυναίκες αυτές αποθεώθηκαν απλά γιατί αποτέλεσαν ένα ευχάριστο «διάλλειμα» στον αδιάλειπτο ανδροκρατούμενο κόσμο και επειδή έδρασαν με πείσμα, πάθος και επιτυχία για να διατηρήσουν κεκτημένα του πατριαρχικού μοντέλου τα οποία συντήρησαν για χάρη των γιων τους και διαδόχων τους. Η εδραίωση του ανδροκρατούμενου κόσμου, ως του πλέον βέλτιστου μοντέλου, στην ανθρωπινή συνείδηση, φαίνεται να είναι τόσο ριζωμένη που τα περίτρανα παραδείγματα εξαιρετικά ικανών γυναικών απλά έρχονται να διανθίσουν την ιστορία του κόσμου με γοητεία και σεξαπίλ.

 

 

Γιατί φοβόμαστε όμως, ακόμα και σήμερα μια γυναίκα σε εξουσία, είτε αυτή είναι μονάρχης, είτε πολιτικός, είτε προϊστάμενος στην εργασία; Η πολύ διαδεδομένη και κραταιά πεποίθηση λέει πως μια γυναίκα σε εξουσία θα χρησιμοποιήσει υπέρ του δέοντος το συναίσθημα. Το στερεότυπο λέει πως η γυναίκα θα δράσει με εργαλείο το συναίσθημα, τόσο το δικό της όσο και των άλλων για να χειραγωγήσει και να δομήσει πολιτική. Με άλλα λόγια, υπάρχει μια θεωρία που πιστεύει πως η γυναίκα αισθάνεται και νοιώθει περισσότερο απ’ όσο πρέπει και αρμόζει. Έρχεται με κάποιο τρόπο λοιπόν, η ψυχολογία και η βιολογία να δικαιολογήσουν μια εγγενή αδυναμία (?!) σε αντίθεση με τον άντρα που διατηρεί πιο ελεγχόμενα συναισθήματα και στον οποίο υπερέχει ο ορθολογισμός.

Η Αιγύπτια βασίλισσα Χατσεψούτ υπέστη ένα είδος Damnatiomemoriae, μια καταδίκη της μνήμης επειδή τόλμησε να δράσει ως άντρας, καθ’ εικόνα και ομοίωση, απαρνούμενη το «βάρος» της γυναικείας της υπόστασης. Η Κλεοπάτρα από την άλλη, έστω και αν την ιστορία έγραψαν οι νικητές Ρωμαίοι, παρουσιάστηκε στον κόσμο μας, ως τραγική ηγέτης που η αποτυχία της δικαιολογήθηκε, εν μέρει, από την αδυναμία της φύσης της, του αισθησιασμού της και της αδυναμίας της να λειτουργήσει με περισσότερο λογική και λιγότερο πάθος. Η Χατσεψούτ εξοβελίστηκε από την ιστορία γιατί τόλμησε να αγνοήσει τις γυναικεία της φύση, ενώ η Κλεοπάτρα έγινε σύμβολο επειδή αποδέχθηκε τα πάθη της και αξιοποίησε «ανερυθρίαστα» τα γυναικεία της θέλγητρα.

 

Σήμερα, στην χώρα μας είμαστε δικαιολογημένα χαρούμενοι με την εκλογή της νέας Προέδρου της Δημοκρατίας, ενός γεγονότος που πραγματικά έχει την πολύ ιδιαίτερη σημασία και συμβολισμό του και πιθανότατα σηματοδοτεί μια νέα εποχή εξωστρέφειας στη σκέψη και στα ελληνικά ήθη.Είναι σίγουρα ένα μεγάλο βήμα για μια χώρα που έχει σθεναρές αντιστάσεις στο αυτονόητο και διακατέχεται από ένα είδος ιδιότυπου συντηρητισμού. Δεν θα πρέπει σε καμιά περίπτωση η εκλογή της κας. Σακελλαροπούλου να είναι απλά ένα ακόμα ευχάριστο «διάλλειμα» στην καθώς πρέπει κατοχή του αξιώματος από σεβαστούς άρρενες. Κατά τη γνώμη μου, η εκλογή της νέας Προέδρου δεν χρειάζεται να αναλωθεί στην έννοια του φύλλου. Η κα. Σακελλαροπούλου φαίνεται μια γυναίκα με πείσμα, διάθεση, γνώση και πάθος για πρόοδο. Εσείς;