to top

Μούτζα, φάσκελο ή αλλιώς φασκελοκουκούλωστα

Μούτζα, φάσκελο ή αλλιώς φασκελοκουκούλωστα

Σίγουρα ένας τρόπος να ξεχωρίσεις τους Έλληνες σε μια ξένη χώρα, εκτός από τη γλώσσα είναι και η χειρονομία που είναι γνωστή και ως μούτζα.

Από πού προέρχεται όμως η εθνική μας χειρονομία; Η λέξη παράγεται από το επίθετο «μουντός». Όπως λέει ο κύριος Μπαμπινιώτης, στο Βυζάντιο συνήθιζαν να αλείφουν με την παλάμη γεμάτη καπνιά τα πρόσωπα εκείνων που διαπομπεύονταν, ενώ επί Τουρκοκρατίας το αποτύπωμα της ανοιχτής παλάμης βουτηγμένης στην πίσσα φιγουράριζε στους τοίχους των πορνείων.

 

Στην αρχαιότητα, οι πολεμιστές που νικούσαν στη μάχη, άλειφαν το πρόσωπο των αιχμαλώτων τους που είχαν ηττηθεί, με περιττώματα. Η επικρατέστερη εκδοχή είναι ότι η μούτζα, προέρχεται από το Βυζάντιο. Εφαρμοζόταν για ασήμαντα παραπτώματα, όπως οι μικροκλοπές και η μοιχεία. Εκεί, όταν κάποιος οδηγούνταν στο δικαστήριο για παράπτωμα το οποίο δεν ήταν σοβαρό, ο δικαστής βουτούσε την παλάμη του σε στάχτη και”μουτζούρωνε” το πρόσωπο του κατηγορουμένου με σκοπό την διαπόμπευσή του.

Η λέξη “μούτζα” αρχικά σήμαινε “μουντό χρώμα”, όμως στη συνέχεια σήμαινε “παλάμη λερωμένη με στάχτη”. Η χειρονομία αυτή με την έννοια που τη γνωρίζουμε εμείς δε χρησιμοποιείται πουθενά αλλού στον κόσμο, παρά μόνο σε κάποιες χώρες της Μέσης Ανατολής, όπου όμως λαμβάνει προσβλητικό χαρακτήρα συνοδευόμενη από συγκεκριμένες εκφράσεις.

 

→Σύμφωνα με ερευνητές, η χειρονομία αυτή προέρχεται από την αρχαιότητα.
Ήταν χαιρετισμός προς τον Ήλιο.

 

Οι αρχαίοι σήκωναν τα χέρια τους με ανοιχτές τις παλάμες προς την πλευρά του ήλιου και έτσι επικαλούνταν το θεό τους. Πολλοί υποστηρίζουν ότι μούτζωναν και στα Ελευσίνια μυστήρια. Συνόδευαν τη χειρονομία με κατάρες προς τον «κακό». Ίσως, γι’ αυτό πολλοί σκύβουν, όταν τους μουτζώνουν. Προσπαθούν να ξεφύγουν από τις κατάρες και την αρνητικότητα.

 

→Λέγεται ότι στη διάρκεια της Τουρκοκρατίας, άφηναν το αποτύπωμα της παλάμης που είχε αλειφτεί με πίσσα, στην είσοδο των οίκων ανοχής, για να δείξουν ότι αυτά τα σπίτια ήταν ανήθικα.

 

Η χειρονομία δεν έχει την ίδια σημασία σε άλλες κουλτούρες.

• Στο Πακιστάν όταν δείχνουμε σε κάποιον την παλάμη του χεριού θεωρείται προσβολή, ιδιαίτερα όταν η χειρονομία αυτή συνοδεύεται με την εκφώνηση «Lanat».

• Στον Περσικό Κόλπο όταν χτυπάμε τις παλάμες και των δύο χεριών θεωρείται επίσης προσβολή, ιδίως όταν η χειρονομία αυτή συνοδεύεται από τις λέξεις «Malat Alaik»

• Στην Αμερική, από τη δεκαετία του 1990, μια παρόμοια χειρονομία χρησιμοποιείται με την έννοια του «βούλωσέ το».

• Στη Μέση Ανατολή έχει την ίδια χρήση και σημασία με της Ελλάδας πιθανόν αυτό να οφείλεται στο γεγονός ότι αυτό το γεωγραφικό τμήμα ήταν κάτω από την ελληνορωμαϊκή κυριαρχία για πολλούς αιώνες

Λίνα Καλογερέα

Λίνα Καλογερέα. Το Ρε στο επίθετο με έψιλον. Όλοι το κάνουν λάθος. Μ’αρέσει να γελάω μέχρι δακρύων και να απολαμβάνω ατελείωτους κλαυσίγελους σε περιόδους που το πάτωμα είναι η μόνη παρέα μου. Αγαπώ την πόλη μου γιατί μου θυμίζει λίγο εμένα. Σαν να είμαι απρόσιτη, λίγο Drama Queen, λίγο προστατευτική, πολύ αυθόρμητη, καθόλου λογική, παθιασμένη με ανθρώπους και καταστάσεις. Είμαι εθισμένη στην μουσική και τα γλυκά. Α! Και τον σκύλο μου τον Ζάρκο!

Invalid username, no pictures, or instagram servers not found
Invalid username, no pictures, or instagram servers not found