to top

Λεωφόρος Βασιλίσσης Σοφίας

Λεωφόρος Βασιλίσσης Σοφίας

Από τον 19ο αιώνα έως σήμερα η Βασιλίσσης Σοφίας αποτελεί έναν από τους ωραιότερους δρόμους της Αθήνας και παρά τον χαρακτήρα βουλεβάρτου που της προσδίδουν, διατηρεί τον απόηχο της παλιάς της μεγαλοπρέπειας, ενώ παράλληλα εκπέμπει τον δυναμισμό ενός διεκδικητικού μέλλοντος.

• Η λεωφόρος Βασιλίσσης Σοφίας ξεκινάει από την καρδιά της Αθήνας, δηλαδή τη Βουλή και το Σύνταγμα και καταλήγει στους Αμπελόκηπους, στον κόμβο της συνάντησης της με τη λεωφόρο Αλεξάνδρας.

• Η Βασιλίσσης Σοφίας αποτελούσε και αποτελεί βιτρίνα της μεσοαστικής και μεγαλοαστικής τάξης τόσο λόγω των Ανακτόρων, παλαιών και νέων, που βρίσκονται στην αρχή του δρόμου όσο και λόγω της γειτνίασής της με το Κολωνάκι και τον Λυκαβηττό.

 

Στα αρχικά σχέδια ανοικοδόμησης της πόλης των Αθηνών των Κλεάνθη και Σάουμπερτ η λεωφόρος Βασιλίσσης Σοφίας προβλεπόταν ελαφρά μετατοπισμένη, ως προέκταση της οδού Ερμού. Οι τροποποιήσεις που έκανε ο Κλέντσε στα αρχικά σχέδια δεν προέβλεπε ουσιαστικές μεταβολές στο σημείο αυτό. Μόνο όταν πραγματοποιήθηκε η τοποθέτηση των Ανακτόρων, τον Ιανουάριο του 1836, καταργήθηκε η προέκταση της Ερμού πέρα από τη σημερινή πλατεία Συντάγματος, μιας και ο κύριος άξονας του κτιρίου ταυτιζόταν με τον άξονα της Ερμού.

Σύμφωνα με το σχέδιο του Γκέρτνερ τα Ανάκτορα περιβάλλονταν από ένα ημικύκλιο πάρκο στο πίσω μέρος τους. Με τον τρόπο αυτό αποκλειόταν η προς την Κηφισιά και τα Μεσόγεια αρχαία οδός.

 

 

Στη δεξιά πλευρά της Κηφισίας, ο Σταμάτης Κλεάνθης σχεδιάζει για τη Δούκισσα της Πλακεντία, Σοφία, το χειμερινό της ανάκτορο, τα «Ιλίσσια», που σήμερα στεγάζει το Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο.

Δίπλα στα Ιλίσσια η Δούκισσα αναθέτει στον Κλεάνθη να κτίσει την κατοικία του προσωπικού της ιατρού Βερν Ρέζερ. Στο κτίριο αυτό εγκαταστάθηκε αργότερα το διδασκαλείο.

Ακολουθούν οι δύο μικρές κατοικίες των Γριβαίων, το ημιτριώροφο του Βασίλη Γιαλούρη, η τριώροφη κατοικία του κόντε Μπότσαρη, εκεί όπου αργότερα χτίστηκε η πολυκατοικία Πεσματζόγλου.

 

→ Το 1840, αρχίζει να κτίζεται έξω από την πόλη η Ριζάρειος Εκκλησιαστική Σχολή. Στις αρχές της επόμενης δεκαετίας χτίστηκε ο μικρός ιερός ναός του Αγίου Γεωργίου. Στη γωνία Κηφισίας και Νεοφύτου Δούκα υπήρχε το εργοστάσιο και η μπιραρία του Δαμιανού που στη συνέχεια περιήλθε στο Μπάουχερ. 

→ Στις αρχές της δεκαετίας του 1870 τα οικόπεδα που βρίσκονται προς τη βόρεια πλευρά των Ανακτόρων απελευθερώνονται και αρχίζουν οι πρώτες πωλήσεις σε ιδιώτες. Η άνοδος του Γεωργίου Α΄ στο θρόνο, η ένωση των Επτανήσων με τη Ελλάδα, η αναβίωση της Μεγάλης Ιδέας και κυρίως η οικονομικοκοινωνική αναδιοργάνωση του ελληνικού κράτους προσελκύουν πολλούς ομογενείς του εξωτερικού να εγκατασταθούν στη χώρα. 

→ Από τα μέσα του 1870 και μέχρι τις αρχές του 20ουαι., τότε που η λεωφόρος Κηφισίας μετονομάζεται σε λεωφόρο Βασιλίσσης Σοφίας, η αριστερή προς την άνοδο πλευρά γεμίζει με αστικά μέγαρα. Το μέγαρο Ψύχα (Αιγυπτιακή πρεσβεία), η έπαυλη Douais του Κάρολου Μέρλιν (Γαλλική πρεσβεία), το μέγαρο Στουρνάρη, το μέγαρο ενός άλλου Ψύχα (Ιταλική πρεσβεία), η οικία Ράλλη- Σκαραμαγκά, το μέγαρο Χαροκόπου (Μουσείο Μπενάκη), το μέγαρο Καζούλη, τα μέγαρα Συριώτη- Εμπειρίκου, Π.Καλλιγά, Μ.Δραγούμη, Ζλατάνου, Ελ.Μακκά, Σταθάτου (Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης) και Ι.Θεολόγη.

Στις αρχές του 20ου αιώνα χτίζεται το μέγαρο Ρέντη, η οικία Βόγλη, η οικία Βεργώτη και το μέγαρο Βενιζέλου. Σήμερα σχεδόν κανένα δεν ανήκει στους απογόνους του αρχικού ιδιοκτήτη τους. Στη δεξιά πλευρά δέσποζε το μέγαρο Πεσματζόγλου, η πρώτη πολυτελής πολυκατοικία της Αθήνας και το Σαρόγλειο.

 

 

• Η λεωφόρος Βασιλίσσης Σοφίας συνέχισε να είναι η κατ’ εξοχήν «βιτρίνα» και, σύμφωνα με τις αιώνιες ελληνικές αρχές, κρατούσε μέσα της όλη την αντιφατικότητα της σύγχρονης ζωής σε αυτόν τον τόπο. Διαδοχικά παραχωρήθηκαν οικόπεδα για τη Ριζάρειο Σχολή (προπολεμικά), για το Στρατιωτικό Νοσοκομείο το ΄50, για τη Αμερικανική πρεσβεία, το Χίλτον και την Εθνική Πινακοθήκη στις αρχές του ΄60 και λίγο αργότερα το μνημείο του Βενιζέλου.

→ Τελευταία και γενναιότερη προσθήκη το Μέγαρο Μουσικής το ΄70 με τις τωρινές του επεκτάσεις, καθώς επίσης και ο Πύργος των Αθηνών.

Λεωνίδας Βασιλόπουλος

Λατρεύω αυτή την πόλη, όταν πολλοί την μισούν. Η Αθήνα είναι όμορφη, ιδιαίτερη, απλά πρέπει να σηκώσεις το βλέμμα για να την δεις, πρέπει να την περπατήσεις, να την ψάξεις, τότε μόνο θα την ανακαλύψεις. πάμε παρέα….

Invalid username, no pictures, or instagram servers not found
Invalid username, no pictures, or instagram servers not found